สองพี่น้อง

ลูกน้ำเล่าให้เราฟังถึงจุดเริ่มต้นธุรกิจมาจากปัญหาที่ทั้งคู่และผู้หญิงส่วนใหญ่มักมี คืออยากซื้อเสื้อผ้าไปเรื่อยๆ ซื้อเหมือนไม่มีอะไรจะใส่ ทุกๆ ปีก็จะเอาเสื้อผ้าที่มีอยู่ไปโละขายทั้งในออนไลน์และตามตลาดนัด แต่ก็เจอข้อเสียเรื่องการตีราคาที่ไม่คงที่ และช่องทางการซื้อขายที่ไม่สะดวกนัก เมื่อพบว่าหลายคนก็พบปัญหาเดียวกัน สองพี่น้องจึงคิดอยากสร้างคอมมูนิตีเสื้อผ้ามือสองออนไลน์ขึ้นมา

“จากการที่เราหาข้อมูล ทำให้เห็นว่าคนใส่เสื้อผ้าแค่ครั้งสองครั้ง หรือว่าโพสต์ลงไอจีแล้วก็ไม่อยากใส่ซ้ำแล้ว ทั้งๆ ที่เสื้อผ้าตัวนึงสามารถใส่ได้หลายครั้งมากๆ เราเลยรู้สึกว่าการที่เรายืดอายุการใช้งานหรือทำให้มันหมุนเวียนกลับมาใช้เรื่อยๆ น่าจะเป็นทางออกที่ดี” ลูกน้ำเล่า

ประกอบกับนุ่นที่มีความสนใจเกี่ยวกับเรื่องความยั่งยืน จึงอยากทำธุรกิจที่มีอิมแพ็กและช่วยโลกไม่มากก็น้อย เมื่อเริ่มศึกษาว่าแฟชั่นนั้นทำลายโลกแค่ไหน ปรากฏว่ามันส่งผลเสียตั้งแต่ขั้นตอนผลิต ยันการทำลาย

เมื่อมีไอเดียธุรกิจจากปัญหาใกล้ตัวของตัวเอง บวกกับความตระหนักถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมระดับโลก จึงลงล็อกเกิดเป็นธุรกิจสตาร์ตอัปฝากขายเสื้อผ้ามือสองขึ้นมา

คู่พี่น้องที่ไม่ได้ละม้ายแค่ใบหน้า แต่กลับมีความคิดคล้ายกันมาก จนทั้งสองออกปากว่าในบางครั้งก็เป็นข้อเสียกับการทำงาน เพราะไม่มีใครปรามกันและกัน

นุ่นยอมรับว่าไม่ใช่แค่สตาร์ตอัป แต่การทำธุรกิจไม่ว่าจะประเภทไหนล้วนยากทั้งหมด เมื่อเริ่มทำแล้วพบว่าสิ่งที่คิด ไม่เหมือนกับสิ่งที่เจอจริงๆ เลย

“ตอนที่เรามีแพสชั่น อยากทำนู่นนี่กับธุรกิจหลายอย่างมาก แต่พอถึงเวลาจริงๆ ด้วยทีมที่ยังเล็กอยู่ ต้องเลือกและจัดอันดับว่าอันไหนควรทำก่อนทำหลัง” นุ่นพูดหนักแน่น

เราขอให้ทั้งคู่เล่าถึงความท้าทายของการเริ่มธุรกิจสตาร์ตอัปให้ฟัง ลูกน้ำยกเรื่องเทคโนโลยีออนไลน์ที่พื้นฐานแล้วเธอไม่ได้ถนัดมากนัก จึงต้องหาคนที่ชำนาญเฉพาะทางเข้ามาในทีม

“จริงๆ เรื่องยากเกิดขึ้นเรื่อยๆ แต่สิ่งที่ยากที่สุดคือการ ‘เริ่มทำ’ ธุรกิจแหละ การเริ่มออกไปติดต่อเป็นพาร์ตเนอร์ ทุกจุดเริ่มต้นมันยากมาก เราไม่รู้ว่าเริ่มไปแล้วจะดีไหม จะเป็นยังไง แต่รู้สึกว่า ณ วันนี้ถ้าย้อนกลับไปตอนนั้น สิ่งที่ทำมาทั้งหมดก็รู้สึกว่าเราคิดถูก” นุ่นเล่าต่อ

แม้ Hangles จะเพิ่งเริ่มธุรกิจได้ไม่นาน แต่กลับคว้ารางวัลประกวดสตาร์ตอัปมาหลายเวที ไม่ว่าจะเป็นรางวัลแรกอย่าง “Best Performance Startup Award” จากโครงการ True Digital Park Startup Garage และรางวัลล่าสุด Start-up Express International 2023 จากประเทศฮ่องกง

สองพี่น้องเล่ายิ้มๆ ว่า ความจริงแล้วไม่ได้เป็นสายล่ารางวัลอะไร เพียงแต่มีคนเห็นศักยภาพของธุรกิจนี้ ก็ไม่เสียหายที่จะรับโอกาสไว้

แต่สุดท้ายเมื่อลองลงเข้าประกวดจริงๆ ลูกน้ำและนุ่นก็พบว่าสิ่งที่ได้มากกว่าเงินรางวัลคือคอนเน็กชัน กลุ่มคอมมูนิตีคนทำธุรกิจที่พร้อมให้คำแนะนำบริษัทสตาร์ตอัปอย่างพวกเธอ

สองแพลตฟอร์ม

ย้อนกลับไปช่วงแรกเริ่มทำธุรกิจเมื่อปลายปี 2020 Hangles ถูกปล่อยออกมาในรูปแบบเว็บไซต์เพื่อทดลองตลาด และได้ผลตอบรับดีเกินคาด

“เราปล่อยเว็บไซต์ออกมา 3 เดือนแรก เราก็ทำมาร์เก็ตติงเลย ตู้ม ล่มทั้งเว็บ (หัวเราะ) เพราะคนเข้าเยอะมาก เราแค่ทดลองตลาด ไม่ได้คิดว่าจะเกิดแมสขนาดนั้น จากนั้นก็เลยกลับมาปรับปรุงพัฒนาก่อน” นุ่นเล่าด้วยแววตาสดใส

ระหว่างการปรับปรุงพัฒนาเว็บไซต์เป็นเวลา 1 ปี ทั้งคู่สำรวจการใช้งานของลูกค้าอยู่เสมอ และได้ผลตอบรับเป็นเสียงเดียวกันว่า การมีแอปพลิเคชันจะเหมาะสมที่สุด ด้วยฟีเจอร์หลายฟีเจอร์ที่เว็บไซต์อาจจะไม่ครอบคลุม

เมื่อถามถึงว่ามีแผนการพัฒนาแอปพลิเคชันต่อไปอย่างไรบ้าง ลูกน้ำอธิบายว่า จริงๆ อยากพัฒนาฟีเจอร์ทั่วๆ ไปที่อาจจะดูเหมือนเล็กน้อย แต่เป็นฟีเจอร์ที่ลูกค้าเรียกร้องมามาก เช่น ฟีเจอร์การฝากขายเสื้อผ้าปัจจุบันที่ลูกค้าก็อยากให้เป็นระบบมากขึ้น

มือที่สอง สาม สี่

สำหรับรูปแบบการลงขายเสื้อผ้ามือสองที่ Hangles นั้นสามารถทำได้ด้วยกัน 2 ทาง คือโพสต์ขายกับทางแพลตฟอร์มเอง และฝากทางร้านขายให้ หากลูกค้าโพสต์ขายเองจะเป็น Marketplace ที่ลูกค้าไปโพสต์รูปขายเอง แล้วก็จะเป็นคนจัดการเรื่องขนส่งต่างๆ เอง

ในส่วนการฝากขายก็ทำได้ด้วยการส่งเสื้อผ้ามาให้ทาง Hangles เลย ทางร้านจะทำความสะอาด ถ่ายรูปอัปรูปขึ้นในแพลตฟอร์มให้ เป็นคนแพ็กส่งให้ หรือขายช่องทางอื่นๆ อย่างเช่น หน้าร้าน หรือออกบูท

“หากเป็นแบรนด์อินสตาแกรมที่จะค่อนข้างฮิต เราก็จะมีข้อมูลว่าถ้าเป็นสินค้าประมาณนี้ จะขายที่เท่าไหร่ ถ้าเป็นรีเซล ในราคารีเซลเราควรขายที่เท่าไหร่ถึงจะขายได้ แต่ถ้าลูกค้ารู้สึกว่าไม่โอเค อันนี้ต่ำไปหรือว่าสูงไป เราก็ปรับลดได้ แล้วแต่ลูกค้า” ลูกน้ำอธิบาย

นุ่นขยายความต่อว่า ในการตั้งราคาจะมีให้ลูกค้ากรอก 2 ช่อง ช่องแรกเป็นราคาที่ลูกค้าอยากได้ กับช่องที่ 2 เป็นราคาที่ลูกค้ายอมรับได้ที่จะลดราคา เผื่อกรณีที่ทางร้านจัดโปรโมชัน แล้วจึงจะบอกลูกค้าว่าถ้าจัดโปรจะไปถูกขายในราคาที่กรอก

ทั้งนี้ทั้งนั้น หากเสื้อผ้าของลูกค้าที่ส่งมาแล้วไม่ผ่านเกณฑ์ที่จะนำไปวางขายบนแพลตฟอร์ม ซึ่งอาจจะมีตำหนิ หรือไม่มีแบรนด์ ทาง Hangles ก็มีที่บ้านใหม่รอรับเสื้อผ้าทุกตัวเสมอ

“เราหาทางลงให้เสื้อผ้าทุกชิ้น ไม่บริจาคก็เอาไปให้คนอื่นขายสร้างรายได้ต่อ ไม่ก็ส่งให้ดีไซเนอร์อัปไซเคิลให้ดูเป็นของชิ้นใหม่ ไม่ก็ส่งรีไซเคิลกับทาง SC Grand ที่เราเป็นพาร์ตเนอร์ด้วย เพราะฉะนั้นจะไม่มีเป็นขยะเลย”

โลกที่มีใบเดียว

กลุ่มลูกค้าหลักของ Hangles แบ่งเป็นฝั่งคนซื้อและคนขาย ซึ่งเป็นผู้หญิงอายุประมาณ 17-27 ปี ฝั่งคนซื้อนั้นจะเอนไปทางเด็กวัยรุ่น ด้วยปัจจุบันเด็กรุ่นใหม่เริ่มเปิดรับเสื้อผ้ามือสองมากขึ้น ส่วนคนที่มีอายุขึ้นมาจะมีความต้องการที่จะขายมากกว่า

หลังเริ่มทำธุรกิจ และสังเกตพฤติกรรมการซื้อของลูกค้ามากขึ้น ทั้งคู่ก็เห็นว่าปัจจุบันคนเริ่มหันมาสนใจเรื่องความยั่งยืนมากขึ้น ไม่ได้จำกัดว่าเสื้อผ้ามือสองต้องเป็นแนววินเทจเท่านั้น เสื้อผ้าโมเดิร์นยุคนี้ก็สามารถนำมาส่งต่อกันจนเป็นเทรนด์ได้ เพราะว่าเสื้อผ้าบางชิ้นที่อาจจะเพิ่งออกคอลเลกชันใหม่มาไม่นาน คนนำมาส่งต่อก็รู้สึกว่าเสื้อผ้ามือสอง มันไม่ได้สกปรก ไม่ได้เก่าอีกต่อไป

ลูกน้ำพูดถึงตัวเลขในการผลิตเสื้อคอตตอน 1 ตัวต้องใช้น้ำถึง 2,700 ลิตร เพราะฉะนั้นการผลิตเสื้อผ้าที่มีอยู่เรื่อยๆ ก็ใช้ทรัพยากรสิ่งแวดล้อมไปอย่างมหาศาลเช่นกัน

ทั้งสองจึงค่อนข้างมั่นใจว่า Hangles นั้นช่วยสิ่งแวดล้อมได้จริงๆ แม้จะไม่ได้ช่วยได้ 100% เพราะว่าแพลตฟอร์มซื้อขายเสื้อผ้ามือสองไม่ได้เป็นต้นน้ำตั้งแต่การผลิต แต่ว่า Hangles เป็นตัวกลางที่ช่วยลดการผลิต เพื่อที่จะไปลดขยะจากเสื้อผ้าที่ไม่ถูกหมุนเวียนในฝั่งปลายน้ำได้ ซึ่งเมื่อลดการผลิต ก็ช่วยลดการใช้ทรัพยากรได้นั่นเอง

หลังจากที่หาข้อมูลกันมา สองสาวพบว่า ผู้หญิงมีเสื้อผ้าอย่างต่ำโดยเฉลี่ย 100 ชิ้นต่อคน เมื่อลองคำนวน 100 ชิ้น คูณ 1,000 คนก็ 100,000 ชิ้นแล้ว ซึ่งเสื้อผ้า 100,000 ชิ้นนี้สามารถเอามาส่งต่อวนกันได้หลายรอบ เสื้อผ้าในโลกแค่ที่ยังไม่ได้ผลิตใหม่ก็สามารถหมุนไปได้เรื่อยๆ นั่นเอง

“เรารู้ว่าเราไม่สามารถทำเองได้ทั้งหมด เพราะเรารู้ว่าวงการแฟชั่นกว้างมาก ใหญ่มาก แต่เราอยากเป็นตัวกลางที่ช่วยทำให้อุตสาหกรรมแฟชั่นเป็น Zero Waste ได้จริงๆ” นุ่นเล่า

บทสนทนาดำเนินมาถึงตอนท้าย ทั้งคู่พูดถึงโปรเจกต์ล่าสุดเมื่อต้นปีให้เราฟัง ซึ่งเป็นโปรเจกต์ที่จะนำเสื้อผ้ากลุ่มหนึ่งที่มีตำหนิ ไม่มีแบรนด์ ลูกค้าไม่ต้องการแล้ว แต่สามารถนำไปส่งต่อให้คนที่ไม่มีรายได้นำไปสร้างรายได้ต่อ โดยที่ไม่ได้ขาย หรือเก็บเงินค่าเสื้อผ้าเหล่านั้นเลย

“เขามารับกันเรื่อยๆ เลย ตอนแรกเขาเอาไปแล้วบอกว่าไม่กล้ามาขอเราเพิ่ม บอกว่าขายดีมาก เราบอกขอได้เลย เพราะว่าเราก็มีค่อนข้างเยอะ ทีแรกเราไปบริจาคเฉยๆ ตามมูลนิธิ ให้เด็กๆ หรือคนที่ไม่มีกำลังทรัพย์ในการซื้อเอง แต่พอมาเป็นมุมนี้ ไม่ใช่แค่ให้เขา แต่เหมือนการไปสร้างอาชีพให้เขา เลยรู้สึกว่าโมเดลนี้ก็เวิร์กดี” สองสาวเล่าไปพร้อมรอยยิ้ม

ก่อนกลับทั้งคู่ฝากถึงแฮชแท็ก #สายแฟแคร์โลก ที่ทาง Hangles สร้างขึ้นมา เพื่อเป็นพื้นที่ที่อยากให้ทุกคนรู้สึกว่าคุณสามารถเป็นสายแฟชั่นได้เหมือนเดิม สามารถสนุกกับการแต่งตัวได้ ไม่ต้องกังวลว่าต้องหยุดซื้อ เพียงแค่รณรงค์ให้ซื้อสินค้ามือสอง ลดการผลิต และได้ช่วยโลก

“เราไม่ได้จะบอกว่าคุณต้องหยุดซื้อเสื้อผ้า แต่อย่างน้อยก็อยากให้เปิดใจซื้อเสื้อผ้ามือสองเป็นตัวเลือกแรกก่อน เพื่อลดการผลิตและสนับสนุนสิ่งที่มีอยู่ ในทางเดียวกันคุณก็สามารถแคร์โลกได้ อย่างที่บอกว่าเราค่อนข้างมั่นใจว่าการซื้อเสื้อผ้ามือสอง การหมุนเวียนเสื้อผ้า ช่วยโลกได้จริงๆ”