คีตศิลป์เมืองคอน
มองศิลปะในหัวใจของคนคอนผ่านนิทรรศการ ‘ร้องรำทำเพลง : คีตศิลป์แห่งนครศรีธรรมราช’
- ชวนชมนิทรรศการโชว์ผลงานศิลปะล้ำค่าของชาวนครศรีธรรมราช ในบรรยากาศของบ้านร้อยปีกลางเมืองที่สะท้อนให้เห็นว่าผู้คนที่นี่มีรากเหง้าทางวัฒนธรรมเข้มแข็งเช่นไร
ใครมีโอกาสแวะเวียนเยือน ‘เมืองนคร’ ในช่วงเดือนมีนาคม 2566 นี้ล่ะก็ อยากชวนมาชมนิทรรศการ ‘ร้องรำทำเพลง : คีตศิลป์แห่งนครศรีธรรมราช’ งานเดียวที่ให้เราได้ชื่นชมมรดกทางศิลปวัฒนธรรมหลากแขนงของชาวเมืองคอนกันแบบจุกๆ
เอาจริงๆ แค่ได้เห็นบ้านท่านขุนรัฐวุฒิวิจารณ์ สถานที่จัดนิทรรศการก็นับว่าคุ้มค่าแล้ว เพราะที่นี่เป็นเรือนเก่าแก่อายุกว่าร้อยปีที่ยังคงงดงามด้วยสถาปัตยกรรมไทยโบราณ เป็นเรือนปั้นหยายกพื้นหลังคาสูงที่มีประวัติความเป็นมาที่น่าศึกษา บอกเลยว่าบรรยากาศความคลาสสิกของบ้านเข้ากับนิทรรศการนี้มากๆ
นิทรรศการนี้ใช้ความสนุกสนานและเสียงดนตรีมานำเสนอภูมิปัญญาของงานช่างหัตถศิลป์ในจังหวัดนครศรีธรรมราช ผ่านงานหัตถศิลป์จากคีตศิลป์และศิลปะการแสดงที่เป็นเอกลักษณ์และเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตชาวนคร เพื่อเผยแพร่ศิลปะและหัตถศิลป์ท้องถิ่นภาคใต้ให้เป็นที่รู้จักแพร่หลายยิ่งขึ้น ประกอบด้วย
หนังตะลุง : โลกทัศน์ของชาวใต้ผ่านแสงและเงา
มหรสพท้องถิ่นที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว มีบทพูด บทกลอนขับร้องประกอบการแสดง เป็นเหมือนบันทึกวิถีชีวิต สภาพสังคม ค่านิยม และโลกทัศน์ของชาวปักษ์ใต้ในแต่ละยุคสมัยเอาไว้ในเรื่องราวที่แสดงผ่านแสงและเงาบนจอผ้า ในอดีตเป็นการแสดงที่สร้างความสนุกสนานครื้นเครงตามงานเทศกาลเฉลิมฉลองต่างๆ แต่ปัจจุบันหาชมได้ยากแล้ว จึงเป็นมรดกทางวัฒนธรรมทรงคุณค่าที่ต้องช่วยกันอนุรักษ์ไว้
มโนราห์ : จากมหรสพไทยสู่มรดกโลก
มหรสพแห่งความภาคภูมิใจของชาวใต้และคนไทย เพราะเป็นมหรสพเดียวที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติจากยูเนสโก นิทรรศการนี้นำเสนอเครื่องแต่งกายของโนราในแต่ละยุค ตั้งแต่สมัยโบราณถึงปัจจุบัน ทั้งเทริดโนราและลูกปัดโนรา
กรงนกกรงหัวจุก : คีตศิลป์จากปักษาสู่หัตถศิลป์ช่างเมืองนคร
สำหรับคนนครแล้ว ‘นกกรงหัวจุก’ เป็นสัตว์เลี้ยงประจำบ้านที่เปรียบเสมือนสมาชิกในครอบครัว ใครเคยไปร้านกาแฟอาจสงสัยว่าทำไมทุกร้านถึงมีราวอยู่หน้าร้าน นั่นเพราะลูกค้าจะพากันหอบหิ้วกรงนกมาด้วย จึงต้องมีราวแขวนกรงนกให้เสร็จสรรพ จิบกาแฟไป ฟังเสียงนกร้องขับขานกล่อมบรรยากาศไป กรงนกของเจ้านกกรงหัวจุกของคนนครจึงสวยงามและประณีตกว่ากรงนกทั่วไป จนกลายเป็นหนึ่งในเอกลักษณ์ของเมืองนครไปแล้ว ในงานนี้มีการจัดแสดงทั้งกรงนกโบราณทรงโบกี้รถไฟ กรงนกฝังมุกไฟลวดลายดอกไม้ และกรงนกแกะงาช้าง ให้ได้ชมกันจุใจ
กิจกรรมลูกปัดโนรา : ต่อยอดงานหัตถศิลป์ท้องถิ่น
ปิดท้ายด้วยการถอดสุนทรียะงานหัตถศิลป์ ซึ่งศาสตราจารย์เกียรติคุณปรีชา เถาทอง ศิลปินแห่งชาติได้จัดพื้นที่กิจกรรมการเรียนรู้สำหรับเด็กและเยาวชน ผ่านกิจกรรมลูกปัดโนรา เพื่อต่อยอดและสืบทอดงานหัตถศิลป์ที่เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น
นิทรรศการนี้เปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่ 09.00 – 16.00 น. วันนี้ถึงสิ้นเดือนมีนาคม 2566 นี้เท่านั้น ณ บ้านท่านขุนรัฐวุฒิวิจารณ์ ถนนราชดำเนิน ตรงข้ามบริเวณวัดพระมหาธาตุมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช
นิทรรศการ ‘ร้องรำทำเพลง : คีตศิลป์แห่งนครศรีธรรมราช’
อยู่ภายใต้โครงการแผนงานโครงการวิจัยการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์ศิลปกรรมแห่งชาติ ร่วมกับมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช และวิทยาลัยนาฏศิลปะนครศรีธรรมราช โดยรองศาสตราจารย์ ดร.น้ำฝน ไล่สัตรูไกล เป็นประธานคณะกรรมการดำเนินการจัดการนิทรรศการ