

Mitta del Santi
เส้นบางๆ เศษผ้า ขยะกับความเป็นมิตรไร้รอยต่อ เทกซ์ไทล์อาร์ตสุดอลังของ ‘เพลินจันทร์ วิญญรัตน์’
- ผลงานเทกซ์ไทล์อาร์ตไซซ์ใหญ่ยักษ์ที่ไร้รอยต่อสักแห่งเดียวของ มุก-เพลินจันทร์ วิญญรัตน์ เธอนำผลงานเก่าและใหม่ถักทอรวมกันเป็น Mitta del Santi แถมยังซ่อนข้อความลึกซึ้งเรื่องโลกไร้พรมแดนไว้ด้วย ตั้งแต่การตั้งใจใช้วัสดุต่างประเภทที่ดูไม่น่าเข้ากันอย่างกระดาษ ผ้า กระป๋องเบียร์ และขวดน้ำพลาสติก และที่สำคัญจะเป็นชิ้นงานที่ไม่มีวันจบด้วย หาคำตอบได้ในบทความนี้
ในยุคที่โลกเต็มไปด้วยการแบ่งแยกและความขัดแย้ง ศิลปะกลับกลายเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการเชื่อมโยงและสร้างความเข้าใจ มุก-เพลินจันทร์ วิญญรัตน์ ศิลปินเทกซ์ไทล์นำเสนอมุมมองใหม่ผ่านผลงานขนาดมหึมาที่เปลี่ยนขยะและเศษผ้าให้กลายเป็นงานศิลปะที่ทรงความหมาย จัดแสดงให้ชมกันยาวๆ ตั้งแต่วันนี้ถึงเดือนพฤศจิกายน 2568 เลย ณ บางกอก คุนส์ฮาเลอ แต่เปิดให้ชมเฉพาะวันเสาร์และอาทิตย์ บ่ายสองถึงสองทุ่มเท่านั้น
Mitta del Santi : งานรวมดาราแห่งมิตรภาพและสันติ
ผลงาน Mitta del Santi ไม่ใช่แค่ผ้าทอขนาดใหญ่ชิ้นหนึ่ง แต่เป็นการรวมร่างของผลงานหลายชิ้นทั้งเก่าและใหม่เข้าด้วยกัน กลายเป็นชิ้นงานขนาดใหญ่ถึง 5.5 x 9.7 เมตร แต่กลับไร้รอยต่อใดๆ สักแห่งเดียว
“Mitta กับ Santi เป็นภาษาสันสกฤต Mitta (มิตตา) แปลว่า มิตร Santi (สันติ) แปลว่า สันติ รวมกันเป็น ‘มิตรและสันติ’ ส่วน del เป็นภาษาอิตาลีใส่มาเอาเท่เฉยๆ” มุกเล่าถึงชื่อผลงานชิ้นใหม่ของเธอพลางหัวเราะ
การไร้รอยต่อในผลงานชิ้นนี้ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่เป็นการสื่อสารแนวคิดที่ลึกซึ้ง “แรงบันดาลใจส่วนหนึ่งของงานนี้มาจากความในใจที่อยากพูดออกไป คือช่วงที่ผ่านมาประเทศไทยของเรามีปัญหากับประเทศเพื่อนบ้าน ปัญหาอยู่ที่ไหน อยู่ที่พรมแดน ซึ่งในความคิดของเราพรมแดนคือสิ่งที่เล็กมากเลยนะ เป็นแค่เส้นบางๆ เอง แต่เราเห็นเลยว่า คนทะเลาะกัน มีปัญหากัน สู้รบกัน เพราะเรื่องเส้นบางๆ พวกนี้”
โลกไร้พรมแดนผ่านศิลปะ
ผลงานที่ไร้รอยต่อก็เหมือนการพาเราชวนคิดถึงโลกที่ไร้พรมแดน โลกที่ไม่มีความเป็นชาติมาแบ่งกัน เหมือนกับผลงาน Mitta del Santi ที่รวมร่างงานถักสิ่งทอที่แตกต่างกัน บางชิ้นทำจากผ้า บางชิ้นทำจากกระดาษทอ บางชิ้นทำจากพลาสติก ไปจนถึงกระป๋องเบียร์ แต่สามารถรวมกันเป็นผลงานที่งดงามชิ้นนี้ได้
“เราเชื่อว่า สังคมอยู่ร่วมกันได้ ถ้าเรามองกันจริงๆ ประเทศไทยกับเพื่อนบ้าน เรามีความคล้ายคลึงกัน ภาษา ศิลปะ วัฒนธรรม เราไม่ได้ต่างกันขนาดนั้น ทำไมทุกคนไม่มองมุมกลับกันว่า จริงๆ เราสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข ถ้าเรามัวแต่โฟกัสสิ่งที่แย่งกัน สุดท้ายเราจะลืมสิ่งดีที่เคยทำร่วมกันมา” มุกกล่าว
ปรัชญาการสร้างสรรค์งานที่ไม่มีวันจบ
นอกจากการสื่อถึงความสามัคคีแล้ว งานชิ้นนี้ยังสะท้อนถึงปัญหาสิ่งแวดล้อม ด้วยการนำขยะและสิ่งของเหลือใช้มาสร้างเป็นศิลปะ มุกเรียกผลงานนี้ว่า ‘รวมดารา’
“หลายชิ้นที่เห็นในนี้เคยจัดแสดงมาแล้ว แต่ว่าพอเอามารวมกัน มันคือเรื่องใหม่ มันเล่าเรื่องใหม่นะ อย่างชิ้นนี้สักวันก็อาจจะกระจายร่างออกไป เพราะมันไม่มีวันจบ จะไม่มีการถูกทิ้งให้เป็นขยะเด็ดขาด จะหมุนไปเรื่อยๆ แบบนี้”
วิธีการทำงานของเธอสะท้อนถึงปรัชญาความยั่งยืน “อย่างวัสดุเราก็มีกระป๋องที่เอามาตัดเป็นเส้นๆ แล้วเอาไปทอ เราเอาพลาสติกจากขวดน้ำมาใช้ กระดาษที่เหลือจากออฟฟิศ ก็เอาไปทำเป็นเส้นแล้วเอามาทอ แล้วก็มีถุงน่องที่ยัดขยะเข้าไปเหมือนกับยัดไส้ในไส้กรอก”
เธออธิบายต่อว่า “เราไม่ใช้ของสำเร็จรูป ใช้แต่ของที่ทำขึ้นมาเท่านั้น ซึ่งมาจากวัสดุเหลือใช้ ของเหลือจากโปรเจกต์อื่น แล้วก็ขยะ เป็นวิธีการทำงานของมุก”
แรงบันดาลใจจาก ‘วัฒนาพานิช’
การมาจัดแสดงที่ บางกอก คุนส์ฮาเลอ หนีไม่ได้ที่ผลงานต้องมีเรื่องราวสื่อถึงตึกแห่งนี้ ซึ่งเคยเป็นของสำนักพิมพ์วัฒนาพานิช มุกจึงนำเศษผ้าเหลือใช้มาทำวงกลมต่อกันจำนวน 399 ชิ้น ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากวงกลม 3 วงในโลโก้ของวัฒนาพาณิช พร้อมกับเขียนคำที่มีความหมายเชิงบวกลงไป 1 คำ ต่อ 1 ชิ้น หวังส่งต่อแรงบันดาลใจให้ผู้ชมงาน
นิทรรศการนี้ยังมีการจัดเวิร์กช้อป “Weaving a Story” โดยผู้เข้าร่วมจะได้กี่ทอและวัสดุมาถักทอเป็นชิ้นงานของตัวเอง คนไม่มีพื้นฐานก็เข้าร่วมได้ ใครอยากสัมผัสการทำงานสร้างสรรค์ร่วมกับมุก สามารถเข้าร่วมได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย ในวันที่ 8 และ 22 พฤศจิกายน 2568 เวลา 15.00 – 18.00 น.
ส่วนใครอยากมาชม Mitta del Santi ก็เข้าชมได้ตั้งแต่วันนี้ถึง 30 พฤศจิกายน 2568 ที่ บางกอก คุนส์ฮาเลอ เปิดเฉพาะวันเสาร์และอาทิตย์ เวลา 14.00 – 20.00 น.
ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ https://www.facebook.com/BangkokKunsthalle https://www.instagram.com/bangkok_kunsthalle