ชีวิตเชิงลึก
เรียนรู้นิเวศวิทยาเชิงลึกใน ‘อาศรมธรรมชาติ’ ที่สอนให้เราแบ่งปันเพื่อทุกชีวิตบนโลกใบนี้
- Gaia Ashram อาศรมธรรมชาติ เป็นศูนย์เรียนรู้วิถีชีวิตที่ตั้งใจออกแบบสภาพแวดล้อมให้เอื้อเฟื้อเกื้อกูลต่อการดำรงอยู่อย่างงอกงามทั้งร่างกายและจิตใจ โดยไม่แลกมากับความล่มสลายของธรรมชาติรอบตัว เพื่อทำให้เราได้เห็นว่าคนกับธรรมชาติเชื่อมโยงกันและสามารถอยู่ร่วมกันได้
- นิเวศวิทยาเชิงลึก หรือ Deep Ecology คือ หลักปรัชญาทางนิเวศวิทยาและสิ่งแวดล้อมที่สนับสนุนคุณค่าของสิ่งมีชีวิตทั้งหมดที่มีอยู่ตามธรรมชาติ โดยไม่คำนึงถึงสิ่งที่เอื้อประโยชน์ของพวกเขาต่อความจำเป็นของมนุษย์เป็นตัวตั้ง เป็นกระบวนการที่นำคนกลับไปเชื่อมกับธรรมชาติอีกครั้ง
ถ้าถามว่าการเดินทางแบบไหนสร้างคุณค่าและการตระหนักรู้ให้กับนักเดินทางได้อย่างน่าประหลาดใจ การได้ลองไปใช้ชีวิตบนวิถี Ecoดูสักครั้ง คงเป็นคำตอบ
‘Gaia Ashram อาศรมธรรมชาติ’ เป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่จะช่วยเปิดโลกทัศน์ให้เราได้เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และธรรมชาติ ทั้งยังฝึกให้เราได้ลองมองโลกด้วยมุมมองใหม่ๆ ให้เรารู้เท่าทันเหตุและผลของการกระทำตัวเองมากขึ้น ควบคู่กับการปรับจังหวะชีวิตให้ช้าลงไปในขณะเดียวกัน
“ถ้าเราเกิดความรู้สึกทุกข์ เกิดความรู้สึกเศร้าไปกับสภาวะวิกฤตในโลกนี้ นั่นแสดงว่าหัวใจของเรากำลังทำงาน เพราะเรารัก เราจึงแคร์ เราจึงทุกข์ สิ่งเหล่านี้มาจากโลกทัศน์ที่เราเห็นว่าตัวเราเชื่อมโยงกับธรรมชาติอย่างไร” อ้อม-สุนิสา จำวิเศษ ผู้จัดสรรชุมชนนิเวศวิถีเอ่ยขึ้นด้วยน้ำเสียงเบาสบาย
คืนสู่ชีวิตและธรรมชาติ
ความถ้อยทีถ้อยอาศัยเป็นสิ่งที่จับต้องไม่ได้ แต่เป็นองค์ประกอบสำคัญของความเป็นชุมชน วันนี้เราได้เห็นภาพนั้นอย่างชัดเจน เหล่านักเดินทางมากหน้าหลายตาที่อาศรมธรรมชาติล้วนใส่ใจการกระทำของตัวเองเป็นพิเศษ และอีกหนึ่งสิ่งที่เห็นได้ชัดคือ ทุกคนล้วนมี ‘การแบ่งปัน’ เป็นสำนึกพื้นฐานในการใช้ชีวิต
ที่นี่เป็นเหมือนชุมชนขนาดย่อม รอต้อนรับผู้มาเยือนด้วยความเรียบง่าย สบายๆ เป็นกันเอง หากใครอยากใช้เวลาอยู่ท่ามกลางธรรมชาติเพื่อกลับคืนสู่ตัวเอง อยากแนะนำให้มาสัมผัสบรรยากาศที่นี่ดูสักครั้ง
อย่างที่ใครหลายคนว่า ความสงบเงียบของธรรมชาติมักทำให้เราได้ยินเสียงข้างในตัวเองมากขึ้น และไม่ว่าภายในจิตใจของเราจะรู้สึกอย่างไรในชั่วขณะนั้น ธรรมชาติก็ไม่เคยตัดสินเราเพียงเสี้ยววินาที
คงเป็นเหตุผลว่าทำไมนักเดินทางหลายคนจึงเกิดความรู้สึกรัก หวงแหน และอยากดูแลความสวยงามนั้นให้คงอยู่ด้วยความสมัครใจ “ความสุขมันเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมรอบๆ ตัวเราจริงๆ นะ ลองคิดดูว่าทำไมธรรมชาติมักเป็นคำตอบของพวกเขาเสมอ เพราะในความสงบมันมีอิสระอยู่ในนั้น” ในฐานะนักเดินทางมือสมัครเล่นที่หลงรักในสิ่งเดียวกันเราเข้าใจความหมายในสิ่งที่เธอกำลังสื่อออกมาเป็นอย่างดี
สำคัญคือพื้นที่ตรงนี้ไม่มีกรอบ ไม่มีการตัดสิน มีแต่การเกื้อกูล พร้อมโอบรับความแตกต่างด้วยใจยินดีและหวังให้ทุกคนได้เป็นตัวเองอย่างเต็มที่ หากวันใดอยากลองเดินออกมาจากความคาดหวังของสังคม อาศรมธรรมชาติพร้อมเปิดประตูต้อนรับเสมอ
…และนั่นก็เป็นเหตุผลว่า ทำไมเราถึงเลือกมาคุยเรื่อง ‘นิเวศวิทยาเชิงลึก’ กับอ้อมถึงอุดรธานี
นิเวศวิทยาเชิงลึก
เธอเริ่มเท้าความให้เราเข้าใจก่อนว่า โลกคือระบบชีวิตและตัวเราเองก็เป็นส่วนหนึ่งของระบบชีวิต นิเวศวิทยาเชิงลึกจึงเป็นการพาเราตั้งคำถามลึกไปกว่านั้นอีกว่า เราควรมีความสัมพันธ์แบบไหนในระบบนิเวศนั้น รวมทั้งควรมีบทบาทหน้าที่อย่างไรในข่ายใยชีวิตนี้
ที่เราสนใจในคำตอบเชิงลึก เพราะการได้เข้าใจอย่างลึกซึ้งถึงความเชื่อมโยงระหว่างตัวเองกับธรรมชาติและสังคม จะเป็นพื้นฐานที่นำเราไปสู่การค้นหาตัวเองและความสุขในชีวิตไงล่ะ
“เราสร้างอาศรมธรรมชาติขึ้นมาให้เป็นพื้นที่ที่ทุกคนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับตัวเอง ได้ใช้เวลาทบทวนใช้เวลาค้นหาความสัมพันธ์ว่า มองตัวเองอย่างไร มองธรรมชาติอย่างไร เห็นบทบาทหน้าที่ของตนในวิถีของธรรมชาติอย่างไร” ทุกกิจกรรมในสถานที่แห่งนี้จึงคอยสร้างการตระหนักรู้ไปในตัว เมื่อเราเห็นและเข้าใจได้ด้วยตัวเองว่า ทุกสิ่งอย่างที่เกิดขึ้นรอบตัวล้วนเกื้อกูลและส่งผลต่อกัน เราจะเกิดความรู้สึกรู้คุณ ขอบคุณ และเคารพในธรรมชาติไปโดยอัตโนมัติ
ตามที่อ้อมตั้งใจออกแบบสภาพแวดล้อมให้เอื้อเฟื้อต่อการเรียนรู้อยู่ตลอดเวลา “พื้นที่ของเราจะไม่เป็นระบบระเบียบมาก ธรรมชาติที่ไม่ถูกจัดการก็จะให้ความรู้สึกโล่งสบาย มีอิสระไปอีกแบบ ลองสังเกตดูว่าเมื่อไหร่ที่เราได้เข้ามาในสภาพแวดล้อมที่ไม่เป็นระเบียบแบบแผนมากนัก เราจะรู้สึกผ่อนคลาย ไม่อึดอัด” เธออธิบายเสริม
ในความสงบ มีอิสระซ่อนอยู่
จะเห็นว่าวิถีชีวิตของที่นี่ถูกออกแบบให้ส่งผลกระทบแง่ลบน้อยที่สุด พื้นที่ภายในจะมีทั้งระบบส้วมไส้เดือน กิจกรรมฟื้นฟูธรรมชาติ มีจุดแยกขยะ มีแปลงผักออร์แกนิกส์ โรงกลั่นสมุนไพร โรงเพาะชำ มีศาลาภาวนาไว้สำหรับจัดอบรม และโยคะยามเช้า เพื่อเสริมสร้างสมาธิและสติให้อยู่กับเราทุกขณะ
ถ้าได้ลองเดินเข้ามาในพื้นที่ตรงนี้ คุณจะเข้าใจว่า ความแตกต่างทางความคิดความเชื่อคือความหลากหลาย คือสิ่งสวยงาม ทุกสิ่งอย่างไม่มีถูกผิด หากเรากำลังตระหนักและให้ความสำคัญในสิ่งเดียวกัน เพียงแค่ทำในวิถีของเราเท่าที่เราทำได้ ทำเท่าที่เราอยากทำ และเคารพในแนวทางปฏิบัติของคนอื่นๆ เท่านั้นก็เพียงพอที่จะอยู่ร่วมกันอย่างถ้อยทีถ้อยอาศัยได้ง่ายๆ เลยล่ะ
แต่สุดท้ายเราเองก็ต้องไม่ลืมว่า มนุษย์เป็นเพียงส่วนหนึ่งของระบบนิเวศ และธรรมชาติไม่ได้เกิดมาเพื่อรับใช้มนุษย์เท่านั้น แต่ทุกสรรพสิ่งมีคุณค่าในตัวเองและล้วนมีความเชื่อมโยงกันเสมอ…
สถานที่: Gaia Ashram อาศรมธรรมชาติ
Facebook: Gaia Ashram อาศรมธรรมชาติ