MANN Spectrum
ปราชญ์ นิยมค้า ศิลปินผ้าคราม ผู้ถ่ายทอดความทรงจำบนผืนผ้าและเชื่อว่าครามคือชีวิต
- แมน หรือ ปราชญ์ นิยมค้า ผู้ก่อตั้ง MANN CRAFT และศิลปินแห่งคราม ผู้สร้างสรรค์ศิลปะบนผืนผ้าและสืบสานภูมิปัญญาแห่งสีธรรมชาติร่วมกับชุมชนในท้องถิ่น
- งานศิลปะของเขามาจากตัวตนโดยแท้ ไม่ว่าจะความลุ่มหลงในโทนสี ความรักในธรรมชาติ รักกระบวนการเรียนรู้ หรือแม้แต่การหาแรงบันดาลใจเพื่อสร้างลวดลายและสีสันบนผืนผ้าทอ ทุกสิ่งล้วนถ่ายทอดไว้ในผลงานของเขาทั้งสิ้น
สกลนครมีความผูกพันกับครามมาตั้งแต่อตีด เพราะ ‘คราม’ เป็นรากฐานทางภูมิปัญญาอันแข็งแรงที่ตกทอดมารุ่นสู่รุ่น และหากจะคุยกับใครสักคนถึงเรื่องครามและคราฟต์อย่างจริงจัง ก็คงจะไม่พ้นชื่อ แมน หรือ ‘ปราชญ์ นิยมค้า’ วันนี้เราเลยมาบุก MANN GALLERY ถึงที่ เพื่อชื่นชมผลงานชิ้นเอกและพูดคุยถึงเสน่ห์ของคราม
“ครามมันไม่มีที่สิ้นสุด เป็นศิลปะที่สื่ออารมณ์ ให้ความรู้สึกหลากหลายทุกครั้งที่มอง ทั้งความผ่อนคลาย ความลึกลับ เราเลยมองว่าครามเป็นอะไรที่พิเศษและน่าค้นหา” เขาว่าอย่างนั้น
เมื่อมาถึงก็รับรู้ได้ว่า ภูมิปัญญากำลังงอกเงยอย่างงดงามในอาณาจักรสวน MANN CRAFT แห่งนี้ ขณะเดียวกันผ้าทอมือหลากสีเรียงรายที่โอบล้อมเราไว้ก็กำลังย้ำบอกให้รู้ว่าที่นี่ยังมีลมหายใจ…
เส้นทางสีคราม
แมนต้อนรับเราด้วยรอยยิ้มอันอบอุ่นและแววตาเปี่ยมสุขก่อนจะพาเราเดินชมผลงานในแกลเลอรี่ขนาดย่อมกลางสวนแมกไม้นานาพันธุ์
พอประตูถูกเปิดออก ความรู้สึกน่าทึ่งก็จู่โจมเข้ามาอย่างไม่ทันรู้ตัว ราวกับว่างานศิลปะชิ้นน้อยชิ้นใหญ่ในห้องจัดแสดงกำลังร่ายมนต์สะกดให้เราต้องตกหลุมรักในเฉดโทนสุดละมุน
หลังบทสนทนาเริ่มขึ้นสักระยะก็เข้าใจได้ว่า ชายคนนี้คงถูกย้อมไปด้วยครามแล้วทั้งใจ ไม่ต่างกับผืนผ้าสวยงามเหล่านั้น “เราชอบครามเพราะเฉดสี เวลาเห็นแล้วรู้สึกสงบ แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นสีที่มีความน่าหลงใหลและความลึกลับ” เราเห็นด้วยว่าทั้งเฉดสีและอารมณ์ที่สัมผัสได้ เป็นเสน่ห์ของครามอย่างแท้จริง
จนถึงวันนี้เป็นระยะเวลากว่า 12 ปีด้วยกันที่แมนไม่เคยหยุดมือมุ่งมั่นตั้งใจเดินบนถนนสีครามสายนี้ ใครจะรู้ว่าทุกสิ่งอย่างที่ประกอบเป็น MANN CRAFT ตั้งต้นขึ้นจากความหลงใหล ก่อนจะต่อยอดเป็นความทุ่มเท เขาเลือกใช้เวลาหลังจากนั้นศึกษาเรียนรู้ สร้างสรรค์ พัฒนา ส่งต่อความสุขผ่านชิ้นงานอยู่เสมอ
“เราไม่ได้คิดว่าผ้าใช้แค่ห่มหรือสวมใส่เพื่อความอบอุ่น แต่มันคือศิลปะชิ้นหนึ่ง เพราะเราตั้งใจทำให้เป็นอย่างงั้น” ศิลปินย้อมครามเบื้องหน้าเราเอ่ยขึ้นด้วยน้ำเสียงนุ่มนวลแต่หนักแน่น
MANN GALLERY
ฉากหน้าของเราตอนนี้เต็มไปด้วยงานศิลปะบนพื้นผ้าหลากเทคนิค ไม่ว่าจะ ECO PRINT, SPECTRUM, WARBLE ART และอีกมากมาย
ภายใต้ชื่อนิทรรศการว่า ‘สีสรรค์’ ที่ถ่ายทอดความประทับใจของแสง สีในแต่ละฤดูกาล เป็นการเล่นคำระหว่าง ‘SEASON กับ สีสรรค์’ ผ่านมุมมองของนักสร้างสรรค์ในรอบ 12 ปี ในด้านการทำงานผ้าทอมือย้อมสีธรรมชาติร่วมกับช่างทอผ้ามากฝีมือในสกลนคร เป็นนิทรรศการที่เห็นได้ถึงแรงบันดาลใจของการทำงานศิลปวัฒนธรรมร่วมกับภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างชัดเจน
“งานของเราจะเน้นเอาลายดั้งเดิมมาจัดองค์ประกอบใหม่ จัดวางคู่สีใหม่ เป็นผลงานที่มีความดั้งเดิมผสมกับความร่วมสมัย” ชิ้นงานส่วนใหญ่จึงโดดเด่นเรื่องการไล่เฉดสีอ่อนเข้ม ความลงตัวของคู่สี ผสานกับลายดั้งเดิมที่ถูกนำมาวางโพสิชันใหม่ๆ จนสามารถทำให้ผ้าทอสกลไปสู่สากลมาแล้ว
ลวดลายส่วนใหญ่ที่เกิดบนผืนผ้าเกิดจากการทดลอง การประยุกต์ให้ดูร่วมสมัย และไม่ใช่เพียงครามเพียงอย่างเดียว ยังมีสีย้อมจากวัตถุดิบอื่นๆ เช่น ครั่ง ใบสมอ เปลือกประดู่ โคลน อีกด้วย “เพราะหลักๆ เราต้องการสร้างความหลากหลายในผลงาน เลยคิดว่าถ้ามีวัตถุดิบใช้เองแล้วได้เรียนรู้ในเชิงลึกก็คงจะดี เลยเกิดเป็นสวนแมนนี้ขึ้นมา เราจะได้ศึกษาวัตถุดิบอย่างใกล้ชิด เฝ้าดูการเติบโต คอยเรียนรู้ตั้งแต่ต้นจนถึงการนำไปย้อมสี” ทุกวันนี้แมนยังคงสนุกกับการทดลองหาความเป็นไปได้ใหม่ๆ อยู่ทุกวัน โดยไม่ลืมที่จะใส่แนวคิดและแรงบันดาลใจลงไปในผลงานในทุกครั้ง
อย่างที่เขาเฉลยกับเราถึงที่มาที่ไปของชื่อ MANN GALLERY ให้ฟังว่า M(an) คือคน A คืออาร์ตแอนด์คราฟต์ N(ature) คือ ธรรมชาติ เพราะแมนอยากให้ทุกคนเห็นว่าธรรมชาติกับศิลปะเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตที่สามารถยกระดับจิตใจผู้คนได้
รายละเอียดเพิ่มเติม
สถานที่: สวนแมน Man Gardens
ติดตามผลงานศิลปินได้ที่: Mann craft shop