Process สำคัญกว่า Product

บ้านหลังนี้ก่อตั้งขึ้นโดย นุสรา เตียงเกตุ หญิงเก่งแห่งวงการผ้าพื้นถิ่นไทย และหลายคนยังได้ยกย่องให้เธอเป็นปราชญ์ด้านผ้าของวัฒนธรรมล้านนา โดยเฉพาะผ้าซิ่นตีนจกแม่แจ่ม ที่เธอช่วยฟื้นฟูและพัฒนาร่วมกับชุมชนเมื่อครั้งอาศัยอยู่ที่แม่แจ่มก่อนย้ายมาหางดง จนทำให้ผ้าซิ่นตีนจกแม่แจ่มได้รับการอนุรักษ์ และถูกยกให้เป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI)

เธอขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชนมามากกว่า 30 ปี และสืบสานงานผ้าสู่คนรุ่นใหม่ภายใต้ชายคาบ้านไร่ใจสุขมานาน 5 ปี โดยส่งเสริมวิถีให้คนรุ่นเก่าและรุ่นใหม่มีพื้นที่ทำงานร่วมกัน แลกเปลี่ยนภูมิปัญญากันและกัน เพื่อสร้างนิเวศของการพัฒนาที่แข็งแรงยั่งยืน

“Process สำคัญกว่า Product” แม่นุสกล่าว “เราอยากส่งต่อความรู้และกระบวนการการทอผ้า ซึ่งเป็นหัวใจของงานผ้า ให้ทุกคนที่สนใจ แม้ว่าคนนั้นจะไม่เคยมีความรู้มาก่อนก็สามารถมานับหนึ่งที่นี่ และนำความรู้ที่เราให้นำไปพัฒนาต่อตามแนวทางของตัวเอง เพราะจุดประสงค์ของบ้านหลังนี้คือ การต่อยอดภูมิปัญญาร่วมสมัยให้คนทุกวัย เราไม่อยากให้งานผ้าเป็นเรื่องเก่า แต่เราอยากเห็นผ้าไทยอยู่กับคนรุ่นใหม่ เพื่อให้ผ้าไทยมีชีวิตอยู่ต่อไปจากรุ่นสู่รุ่น”

Cross Culture แลกเปลี่ยนและต่อยอด

บ้านไร่ใจสุขเป็นบ้านเรือนไทยใต้ถุนสูง มีกี่ทอผ้าอยู่ใต้ถุนบ้าน มีแปลงปลูกต้นฝ้ายอยู่ริมรั้ว และมีพื้นที่จัดเวิร์คช็อปอยู่ตรงกลางลาน เปิดให้เรียนรู้การทอผ้าแบบเข้มข้นเพื่อนำความรู้ไปถ่ายทอดแก่คนอื่น และจัดเป็นแบบกิจกรรมเวิร์คช็อปสำหรับคนที่อยากลองทำเพื่อเป็นประสบการณ์

เวิร์คช็อปมีทั้งการทอกี่เมือง กี่เอว การย้อมสีธรรมชาติ การทำตุง ทำตุ๊กตาชนเผ่า เย็บหมอน เย็บเสื้อ เย็บย่าม และเทคนิคการทำลวดลายแบบ Eco-Print เธอเล่าว่า เป็นเทคนิคที่ได้เรียนรู้มาจากคนนิวซีแลนด์ แต่นำมาปรับใช้กับวัตถุดิบพื้นบ้าน กลายเป็นการ Cross Culture แลกเปลี่ยนความรู้กันและกัน เพื่อให้เกิดการต่อยอดและพัฒนา

Eco-Print เป็นการทำลวดลายบนผืนผ้าด้วยวัสดุธรรมชาติ เช่น นำใบไม้หลากชนิดที่มีรูปร่างและลวดลายต่างกัน นำไปผ่านกระบวนการแช่น้ำก่อนนำมาวางบนผืนผ้า ม้วนให้แน่น และนำไปนึ่ง ใบไม้แต่ละชนิดจะให้สีบนผ้าที่ต่างกันและเมื่อผสมกับลวดลายตามธรรมชาติ ก็ยิ่งทำให้เทคนิค Eco-Print มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว

ส่วนวิทยากรหรือผู้สอนนั้น ไม่ได้มีเพียงแม่นุสเพียงคนเดียว แต่ยังมีลูกศิษย์ซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่มาเป็นคนถ่ายทอดความรู้ต่อ ทำให้รูปแบบการสอนอาจแตกต่างไปจากต้นฉบับ ซึ่งนี่เป็นสิ่งที่แม่นุสตั้งใจ เพราะเธอไม่อยากให้ทุกอย่างจำกัดอยู่แค่ในกรอบ แต่ต้องการความหลากหลาย ต้องการไอเดียสร้างสรรค์จากคนรุ่นใหม่ เพราะไม่ว่าอย่างไรแก่นของการทอ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของงานผ้าจะยังคงอยู่ต่อไปนั่นเอง

หลูหลี สตูดิโอ ตั้งอยู่บนชั้น 2 ของร้านนุสรา ร้านขายเสื้อผ้าแบรนด์นุสราที่สะท้อนตัวตนของเธอ งานผ้ามีความเรียบง่าย เล่นกับแพตเทิร์น เล่นกับโครงสร้างผ้าและลูกเล่นต่างๆ นอกจากนี้ ในบางครั้งแม่นุสยังใช้พื้นที่ร้านคาเฟ่ของลูกสาวที่หางดง ร้านดิน คาเฟ่ เป็นสถานที่จัดเวิร์คช็อปด้วย