• สิ่งเล็กๆ ที่เรียกว่า ‘ฮัก’

“เราต้องการ พัฒนาคน สร้างงาน สร้างศิลปะเพื่อสังคม” เสียงจากแต๋ว – วิไล นาไพรวรรณ ผู้เป็นหัวเรี่ยวหัวแรงสำคัญของ Hug Villages

“ตอนแรกเรารับทำเป็นอาชีพเสริมกับแม่ ทำตุ๊กตาผ้า ตุ๊กตาพันเชือกกระสอบ แล้วลองเอาไปฝากน้องที่รู้จักวางขายที่ตลาดนัดคนเดิน แต่ผลลัพธ์มันเกินที่เราคาดไว้ คือขายหมด พอเราเริ่มมีฐานที่ตลาด บวกกับเราเห็นว่าคนเฒ่าคนแก่ในหมู่บ้านว่างงานกันเยอะ เราเลยบอกแม่ว่าลองไปถามคนที่ตลาดตอนเช้าดูสิว่ามีใครอยากทำงานถัก งานเย็บมือมั้ย ครั้งแรกก็มากันสิบกว่าคน เราเลยรวมกลุ่มกันทำตรงนี้” เธอพูดถึงจุดเริ่มต้นของการรวมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์ทำมือบ้านจงเจริญ

แรกเริ่มจึงเป็นการรวมกลุ่มกันของคนที่รักงานฝีมือในชุมชนเพื่อเย็บตุ๊กตาผ้า และตุ๊กตาพันเชือกกระสอบส่งขาย ก่อนจะต่อยอดพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เช่น กระเป๋าผ้าทอญี่ปุ่น จนมาลงตัวที่ผ้าปักมือ เมื่อปี 2560 ที่ผ่านมา

ในฐานะประธานกลุ่มแต๋วรับหน้าที่ออกแบบ กำหนดสี กำหนดลาย ถ่ายทอดความรู้เทคนิคงานฝีมือให้กับสมาชิกในกลุ่ม และเลือกให้งานตามฝีมือของแต่ละคน ทุกคนในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนขับเคลื่อนด้วยหัวใจรัก เหมือนอย่างที่แต๋วบอกกับเราว่า “ทุกงานปัก ที่ถักทอจากฝีมือ คือความรักความใส่ใจในผลงาน ที่ต้องการให้ผู้รับนั้นมีความสุข มันคือหัวใจของ Hug Villages”

• ปักด้วยมือ สัมผัสด้วยใจ

‘โอกาสกับความรู้’ คือสิ่งที่เธอเห็นว่ามันขาดหาย แต่เธอก็เชื่อว่าผู้เฒ่าผู้แก่ในชุมชนมีสกิลด้านงานฝีมือกันเป็นส่วนใหญ่ เพียงแค่ต้องนำสิ่งใหม่เข้าไปเติม พร้อมกับสอนเทคนิคให้เขาได้เรียนรู้ เมื่อกระบวนการเหล่านี้เกิดขึ้นก็จะนำไปสู่เป้าหมายหลักที่เธอตั้งใจไว้ นั่นคือ การพัฒนาคน

“มากกว่านั้นมันต้องเป็นอาชีพที่สร้างงานเพราะมันยั่งยืนกว่าการได้เงิน เรามองสังคมผู้สูงอายุควบคู่ไปด้วย ลองนึกภาพตามว่าพวกเขาโดนเลิกจ้างงานตอนอายุ 60 ปี แล้วถ้าบางคนอายุยืนไปถึง 80 ปี ระหว่างนั้น 20 ปี เขาจะอยู่ยังไงถ้าไม่มีอาชีพ” เบื้องหลังการบรรจงสร้างทุกผืนผ้าของ Hug Villages จึงมาจากฝีไม้ลายมือของกลุ่มแม่ๆ ที่เติบโตมาพร้อมกับการทอผ้าปักผ้าและชอบงานฝีมือเป็นทุนเดิม

รวมถึงสมาชิกที่เป็นผู้ว่างงาน ผู้ป่วยติดเตียง เกษตรกร กลุ่มชาติพันธุ์ ไปจนถึงแรงงานนอกระบบ ถือเป็นผลิตภัณฑ์ที่ช่วยสร้างงาน สร้างรายได้ และสร้างคุณค่าให้กับชาวบ้านในชุมชน จึงเป็นผ้าปักที่เกิดขึ้นจากความร่วมแรงร่วมใจของกลุ่มสมาชิกที่ “ปักด้วยมือ” จึง “สัมผัสได้ด้วยหัวใจ”

ทุกปลายเข็มและเส้นด้ายที่ปักร้อยลงบนผืนผ้าของ Hug Villages เกิดจากความรัก ความคิด ความชอบ รวมถึงจินตนาการ ที่ทุกคนในกลุ่มบรรจงแต่งเติมลวดลายและสีสันลงไปอย่างตั้งใจ

นอกจากเป็นการสร้างอาชีพ เรามองว่าเธอกำลังสร้างความสุข ผู้สูงอายุบางคนเขาได้รื้อฟื้นทักษะตัวเอง กลายเป็นว่าความสนุกมันเกิดขึ้น ไอเดียใหม่ๆ ก็ตามมา และถือเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ภูมิปัญญาไม่สลายไปกับกาลเวลาด้วยเช่นกัน

แต๋วยังคงย้ำว่า “แม่ๆ คือส่วนหนึ่งที่ช่วยเพิ่มพลังใจให้ฮึดสู้ ทำให้ Hug Villages ค่อยๆ ก้าวไปพร้อมๆ กับคุณค่า ที่มาจากผลงานของชุมชน บวกกับรอยยิ้มแห่งความสุขของผู้สูงวัย เราประทับใจงานปักทุกชิ้น แม้จะเป็นงานเล็กๆ แต่ก็ช่วยฝึกสติ สมาธิ แก้เหงา และสร้างงานสร้างรายได้ให้ผู้เฒ่า เป็นความอบอุ่นที่บอกไม่ถูก แต่สัมผัสได้ด้วยหัวใจจริงๆ” เธอพูดยิ้มด้วยความประทับใจ

• เปลี่ยนวิถีเป็นสีสัน

“งานปักบนผืนผ้า ไม่มีขีดจำกัด อยากปักอะไรเราก็ปัก แค่ไม่ลืมความเป็นตัวเองก็พอ เพราะงานที่มีเสน่ห์คือ งานที่เราออกแบบเอง ไม่ใช่งาน Copy” หัวหน้ากลุ่มวิสาหกิจเอ่ยถึงแนวคิดในการทำงานออกแบบ

“เราเป็นคนที่วาดรูปไม่เป็น วาดได้แต่ภูเขากับตะวัน แต่พอมาเริ่มปักต้องฝึกตัวเอง” ไอเดียส่วนใหญ่จึงมาจากธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัว สู่ลวดลายเอกลักษณ์ของแบรนด์ แต่กว่าจะค้นพบลายเส้นที่เป็นลายเซ็นนั้นไม่ง่าย แต๋วทุ่มเวลาให้กับการออกแบบ คิดค้นลวดลายใหม่ๆ เธอคิดเสมอว่า ‘ทุกวันคือการเรียนรู้’

จนในที่สุดเธอก็หาจุดเด่นของแบรนด์จนเจอ….ผ้าปักมือลวดลายน่ารักและโดดเด่นด้วย 7 ทฤษฎีของการปักผ้า ผสมผสานเทคนิคต่างๆ ทั้งองค์ประกอบศิลป์และจินตนาการมาหลอมรวมกันจนเกิดลวดลายที่ละเอียดประณีต “จะเห็นว่าเราเน้นมิกซ์ลายเส้นที่แตกต่างรวมไว้ในงานหนึ่งชิ้น เพราะเรามองว่าความหลากหลายคือความสวยงาม เลยตั้งใจใช้หลากเส้น หลากสี เพื่อให้เวลามองมันมีหลายอารมณ์ มีหลากหลายชิ้นงานให้ลูกค้าเลือกสรรตามความชอบ”

งานหนึ่งชิ้นจึงมีลวดลายโปร่งทึบสลับกันไป ดอกมีเล็กกลางใหญ่ไม่เท่ากัน มีการการวางสีแบบเข้มไล่อ่อน และมีแพทเทิร์นเฉพาะตัวของคนทำ นั่นเพราะ “เมื่อเป็นงานศิลปะ ทุกอย่างไม่ต้องเป๊ะมากก็สวยงามได้ตามสไตล์ของเรา เราเรียกมันว่า ทฤษฎีไร้ระเบียบ” เธอคิดเช่นนั้น

ด้วยสีสันสดใสและลวดลายที่สวยงาม ทำให้ผ้าปักฝีมือกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์ทำมือบ้านจงเจริญ จ.เชียงราย เป็นที่ถูกตาต้องใจของทุกคนตั้งแต่แรกเห็น โดดเด่นตั้งแต่การผสมผสานลายพื้นฐานต่างๆ โดยเน้นความโค้งพลิ้วเพื่อให้ดูมีชีวิตชีวา ประกอบกับการเลือกกลุ่มคู่สีของด้ายอย่างลงตัว ความคิดสร้างสรรค์ ความประณีตบรรจง และเรื่องราวถูกส่งผ่านงานผ้าปักแสนน่ารักในชื่อแบรนด์ Hug Villages