- งานปักผ้า เป็นงานฝีมือที่มีมานานแล้วในแต่ละประเทศ นอกจากจะเป็นการตกแต่งเสื้อผ้าเพื่อแสดงสถานะทางสังคมแล้ว การปักผ้ายังช่วยในด้านการใช้งาน ทำให้ผืนผ้ามีความหนาและแข็งแรงขึ้น
- การปักผ้าถือเป็นงานอดิเรกประเภทหนึ่ง ที่ช่วยผ่อนคลายความเครียดและเยียวยาจิตใจได้ดี เพราะทำให้จดจ่อและมีสมาธิกับสิ่งที่อยู่ตรงหน้า
- Daisy Poppy Rose แบรนด์เล็กๆ ของคนไทย ที่สร้างสรรค์ชิ้นงานปักผ้า ที่มีลายปักทันสมัย ซึ่งได้แรงบันดาลใจมาจากต้นไม้ ดอกไม้ และสิ่งรอบตัว เหมาะสำหรับผู้ที่เริ่มต้นปักผ้าหรือคนที่อยากหางานอดิเรกทำ
บ้านสีขาวล้วน ที่เปรียบเสมือนสตูดิโอขนาดย่อมสำหรับทำงานออกแบบและปักผ้าของ ‘รตี ช่วงแก้ว’ เจ้าของแบรนด์ Daisy Poppy Rose ณ มุมเล็กๆ ของเมืองลำพูน เปิดประตูเข้าไปเราพบว่าภายในตกแต่งเรียบง่าย เป็นระเบียบ ประดับด้วยชิ้นงานปักมากมาย ทั้งชุดคิทปักผ้า เสื้อผ้า กระเป๋า หมวก เฟอร์นิเจอร์ ข้าวของกระจุกระจิกจากงานฝีมือ เติมเต็มความละมุนละไมให้อาณาจักรเล็กๆ แห่งนี้ดูอบอุ่นน่าอยู่ เหมาะกับการผลิตชิ้นงานที่อาศัยความรื่นรมย์ทางอารมณ์เป็นที่สุด
ความรักของ ‘ดอกไม้ป่า’
รตี ช่วงแก้ว เป็นสาวชาวลพบุรี หลังเรียนจบจากมหาวิทยาลัยบูรพา ก็ไปใช้ชีวิตเป็นพนักงานออฟฟิศในกรุงเทพเป็นเวลา 10 กว่าปี ก่อนท้ายสุดจะลาออกมาเพื่ออยู่นิ่งๆ กับตัวเอง และมีโอกาสเขียนหนังสือพ็อคเก็ตบุ๊คในชื่อว่า ‘พม่าพักรัก’ ซึ่งเป็นบันทึกการเดินทางไปพม่าคนเดียวเมื่อหลายปีก่อน
ชีวิตของรตี อาจไม่ต่างไปจากคนอื่นๆ ที่เลือกไปใช้ชีวิตในเมืองใหญ่เพื่อทำงานหาเงิน ต้องผจญกับเรื่องราวต่างๆ มากมาย ทว่า สิ่งที่เยียวยาจิตใจได้ดีที่สุดและเป็นงานอดิเรกที่ไม่เคยห่างหายไปจากชีวิต นั่นก็คือ งานปักผ้า ซึ่งอยู่กับเธอมาตั้งแต่เด็ก จนกระทั่งเมื่อ 3 ปีก่อน จึงคิดจริงจังกับการทำสิ่งที่รักให้กลายเป็นอาชีพหลักสร้างรายได้
“ช่วงที่ลาออก เป็นช่วงที่ปักผ้าเยอะมาก พอลงในไอจี ก็มีคนมาขอเรียน เลยลองสอนในคอนโดห้องเล็กๆ ที่กรุงเทพ จากนั้นก็เริ่มทำชุดคิทปักผ้าขาย เริ่มไปออกบูธ เริ่มให้โอกาสตัวเอง คิดว่าเราทำแบรนด์ให้คนอื่นตอนเป็นลูกจ้างได้ แล้วทำไมเราจะสร้างแบรนด์ของตัวเอง ทำสิ่งที่เรารักให้ประสบความสำเร็จไม่ได้ล่ะ ก็เลยลองดู” สาวตาคม เจ้าของแบรนด์ Daisy Poppy Rose กล่าว
จากวันนั้นจนถึงวันนี้ แบรนด์เล็กๆ ที่มีที่มาจากชื่อของดอกไม้ป่า ผลิตผลงานออกมาหลากหลาย โดยรตีเป็นผู้ออกแบบลายปักสำหรับชุดคิทปักกระเป๋า ปักบนสะดึง ปักหน้ากาก ฯลฯ รวมทั้งจำหน่ายชิ้นงานที่ปักสำเร็จแล้ว ซึ่งมีลวดลายงานปักเล็กๆ น่ารัก ทันสมัย ไม่ซ้ำแบบใคร เพราะเป็นรูปวาดมือที่เจ้าของสเก็ตช์ภาพด้วยตัวเองทุกภาพ
งานฝีมือ ฝึกสมาธิ
งานฝีมือคืองานแฮนด์เมด ที่สร้างสรรค์จากสองมือของคนแต่ละคน ซึ่งแม้จะปักลวดลายที่เหมือนกัน แต่น้ำหนักและจังหวะของฝีเข็มที่ปักเส้นด้ายลงบนลวดลายเหล่านั้น กลับออกมาแตกต่างกัน เช่น บางคนนิสัยละเอียดเรียบร้อย ฝีเข็มจึงมีความถี่มาก บางคนถนัดปักเร็ว บางคนไม่มีสมาธิหรือหงุดหงิดง่าย อาจเจอปัญหาด้ายพันกัน ฯลฯ จึงเป็นที่เชื่อกันว่า งานฝีมือสามารถสะท้อนลักษณะนิสัยและอารมณ์ของผู้ปักในช่วงเวลานั้นๆ ได้เป็นอย่างดี รตีบอกเล่าถึงประสบการณ์จากการสอนปักผ้าให้กับลูกศิษย์มาแล้วหลายรุ่น ทั้งคนไทยและต่างชาติ ทั้งเด็กๆ และผู้ใหญ่
“งานฝีมือเป็นอะไรที่ช่วยขัดเกลาจิตใจและเยียวยาตัวเราได้ สำหรับคนที่ไม่ได้ปักเป็นอาชีพ ก็เลือกปักเป็นงานอดิเรกได้ เพราะงานมือทำให้เราจดจ่อและมีสมาธิกับสิ่งที่อยู่ตรงหน้า
“ในสมัยก่อน ผู้หญิงทุกคนต้องทำงานฝีมืออะไรสักอย่างเป็นงานอดิเรก ผู้ชายก็ทำงานไม้ แต่พอมีเทคโนโลยีเข้ามาแทนที่ เราคิดว่าสิ่งเหล่านี้มันไม่จำเป็น แต่จริงๆ แล้ว การที่เราทำอะไรด้วยตัวเองได้ มันช่วยต่อยอดระบบความคิดหรือกลไกต่างๆ ในร่างกาย ถึงแม้ว่า ปัจจุบันจะมีจักรปักผ้า แต่งานปักมือมีแตกต่างกับการใช้จักรปักผ้า มันจะมีความนูน มีมิติ มีอะไรเล็กๆ น้อยๆ บนผืนผ้าที่ผู้ปักฝากเอาไว้ได้มากกว่าคือดูแล้วรู้ว่ามาจากสองมือมนุษย์ แต่การใช้จักรเป็นการปักแบบอัดลงไปบนผ้า ความสวยงามจึงไม่เหมือนกัน”
เรียบง่าย ลายน้อย ยอดนิยม
ความรื่นรมย์ของงานปักผ้า ช่วยให้ลืมช่วงเวลาที่เร่งรีบ และความเครียดภายในใจไปได้ชั่วขณะหนึ่ง ยิ่งในยุคสมัยนี้ที่ทุกอย่างต้องแข่งขันกับเวลา ก็ดูเหมือนว่าตัวเราจะห่างไกลจากการใช้ชีวิตที่ละเมียดละไมและซึมซับกับความสุขได้น้อยลง การออกแบบลวดลายงานปักของ Daisy Poppy Rose จึงเน้นรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เป็นการใช้เส้นสายแบบง่ายๆ ไม่ซับซ้อน เหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นหัดปักผ้า และผู้ที่มองหางานอดิเรกทำยามว่าง โดยเจ้าของแบรนด์ได้แรงบันดาลใจในการออกแบบมาจากธรรมชาติ ดอกไม้ ใบไม้ และสิ่งรอบๆ ตัวในช่วงเวลานั้นๆ เช่น รูปหมีทอดไข่ดาว แมวกับดอกไม้ หมีถือต้นกระบองเพชร รวมไปถึงงานปักตัวอักษร ที่สะท้อนถึงความเรียบง่ายในการใช้ชีวิตและการทำงานของตัวเธอเอง อาทิ Be Simple, Leave a Little ฯลฯ
“คาแรกเตอร์ของเราคือการใส่รายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ลงไป เป็นงานปักแบบละเอียด ประณีต มีฝีเย็บเล็กๆ เราชอบงานแฮนด์เมดที่เนี้ยบ ชอบงานที่ทำให้คนดูแล้ว รู้สึกถึงความใส่ใจ จริงจัง เป็นความรู้สึกว่า ในโลกนี้ยังมีความละเมียดละไม ยังมีความไม่หยาบอยู่นะ
“ตัวเราเองก็ยอมรับไม่ได้กับความหยาบหรือทำส่งๆ ไป แล้วสุดท้ายกลายเป็นขยะ เราอยากทำงานที่คุณต้องเก็บงานชิ้นนี้เอาไว้ ทิ้งมันไม่ได้เพราะรู้สึกรักมัน แค่เห็นก็รู้สึกว่ามีคุณค่า เราจึงพยายามทำให้งานปักดูเหมือนธรรมชาติที่เป็นอยู่ให้มากที่สุด ดอกไม้ก็เป็นดอกไม้จริงๆ ไม่ให้รู้สึกเหมือนกับเป็นเส้นด้ายที่แปะอยู่บนผ้า”
ลายปักเล็กๆ น่ารักกระจุกกระจิกของ Daisy Poppy Rose จึงมีทั้งชุดคิทปักผ้าบนสะดึง ปักบนกระเป๋าผ้า เสื้อผ้า หน้ากากผ้า หมวก ฯลฯ ล้วนแล้วแต่เป็นลายปักที่ขายดี โดยรตีบอกว่า เทรนด์ของคนปักผ้ายุคนี้ ชอบความธรรมดาๆ ไม่ได้ต้องการงานปักที่ยิ่งใหญ่อลังการ แต่อยากเพลิดเพลินไปกับความเรียบน้อย ที่ดูแล้วทำง่ายมากกว่า
เวลา…คุณค่าแห่งความรอคอย
งานปักผ้าเป็นงานที่มีคุณค่าทางจิตใจสูงส่ง ทั้งคนปักเองและผู้ได้รับ เพราะแต่ละชิ้นงานใช้ระยะเวลาในการปัก ความตั้งใจ และเป็นงานแฮนด์เมดอย่างแท้จริง อย่างไรก็ตาม งานปักผ้าในเมืองไทยยังคงนิยมทำเป็นงานอดิเรกมากกว่าจะยึดเป็นอาชีพหลัก ถึงแม้ว่าจะเป็นงานที่ใช้เงินลงทุนต่ำ แต่ก็แลกกับการใช้เวลายาวนานสำหรับการผลิตชิ้นงาน ดังนั้น หนึ่งความท้าทายของอาชีพปักผ้า คือการบริหารรายได้ในช่วงเวลาที่ต้องผลิตงาน
เพราะชิ้นนี้คือชิ้นเดียวในโลก
ว่ากันว่า งานฝีมือ (มือใครมือมัน) คืองานที่มีเพียงชิ้นเดียวในโลก การตั้งราคาให้กับงานฝีมือ จึงขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของผู้ผลิตงานชิ้นนั้นเป็นหลัก และไม่อาจมีกฎเกณฑ์ใดๆ ที่จะตัดสินได้ว่า ชิ้นงานนั้นราคาถูกหรือหรือแพงเกินไป เพราะสำหรับคนที่มองเห็นคุณค่าของงานแฮนด์เมด มูลค่าของชิ้นงานอาจไม่ได้สำคัญมากไปกว่าคุณค่าทางจิตใจที่ได้ครอบครองเป็นเจ้าของ
“หลักการทำงานของเราคือ ทำงานให้ดีที่สุด ทำให้แม้แต่ตัวเราก็ยังรักมัน แล้วเราจะสามารถสร้างมูลค่าให้กับงานชิ้นนั้นได้ ถ้างานดี มันจะหล่อเลี้ยงตัวเราได้ และเราไม่จำเป็นต้องขาย 300 บาทหรือ 199 บาท แต่เราสามารถตั้งราคาเท่าที่เราพอใจ และเท่ากับเวลาที่เสียไปได้”
รตีเล่าด้วยความเชื่อมั่น “การเลือกมาอยู่ลำพูน ทำให้ต้นทุนชีวิตเราต่ำ ค่าครองชีพน้อย เช่น กาแฟแก้วละ 50 บาท ผัดไทยจานละ 30 บาท เมื่อความต้องการในชีวิตลดลง เราไม่ได้ซื้อวัตถุ ไม่ต้องใช้กระเป๋าราคาแพง ใช้จักรยานเป็นพาหนะ สิ่งที่ต้องใช้ จึงมีแค่เรื่องงานและวัตถุดิบที่ใช้ผลิตงาน เราเลยไม่ขาดทุน ซึ่งมันทำให้เราบาลานซ์รายได้ที่เข้ามาได้”
ภายในบ้านสีขาวที่สะอาดสะอ้าน บนโต๊ะออกแบบของเจ้าบ้าน เต็มไปด้วยหนังสือภาพ อุปกรณ์สำหรับปักผ้า เส้นด้ายหลากสี มีกรอบภาพที่โชว์งานปักฝีมือของเธอเอง ความรื่นรมย์และความสงบของสภาพแวดล้อม ทำให้เธอเพลิดเพลินกับการใช้ชีวิตด้านอื่นๆ ควบคู่ไปกับการทำงานปักผ้า ทุกวันนี้ รตีเลิกเคร่งครัดกับการผลิตผลงานเชิงปริมาณ แต่เธอเลือกทำงานเพื่อความสุขทางจิตใจมากกว่า
ส่วนใครที่สนใจอยากลองปักผ้าหรือเรียนรู้เทคนิคปักผ้ากับครูรตี ติดตามได้ที่เพจ Daisy Poppy Rose
สตูดิโอ Daisy Poppy Rose
ซอยราชวงศ์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน 51000