ต่างก็แตกสลาย ต่างก็เดียวดาย

เราว่าพอประเทศไทยเริ่มเข้าสู่สังคมสูงวัย ความเดียวดายมันจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ วัยรุ่นก็ต้องทำงาน ผู้สูงอายุก็ต้องอยู่บ้าน กลายเป็นว่าไม่ใช่แค่ผู้สูงอายุที่รู้สึกเดียวดาย แต่กลุ่มวัยรุ่นเองก็เหมือนกัน เลยมองว่าถ้าสองกลุ่มนี้ได้มาทำอะไรร่วมกัน น่าจะทำให้ทั้งสองฝ่ายรู้สึกดีขึ้นมาได้

REBIRTH IN PIECES เป็นเหมือนกิจกรรมที่เราตั้งใจจะสร้างความสัมพันธ์ระหว่างวัย ให้พวกเขาได้มีพื้นที่แลกเปลี่ยนความคิดซึ่งกันและกัน

รอยแตกร้าวก็เหมือนกับการปะทะกันระหว่างวัยในสังคม ส่วน ‘คินสึงิ’ เป็นปรัชญาหนึ่งของญี่ปุ่นที่ใช้วิธีการซ่อมแซมของที่แตกสลายหรือไม่สมบูรณ์ ให้กลับมาสมบูรณ์อีกครั้ง อาจไม่ได้กลับมาสมบูรณ์เหมือนเดิม แต่มันก็มีคุณค่าในความงามเหมือนกัน ซึ่งจริงๆ ถ้าเปรียบเทียบกับชีวิตคนเรา หรือสภาพสังคมใดๆ ก็ตาม ก็เหมือนว่าเราเองก็ต่างประสบพบเจออะไรที่ทำให้ตัวเราต้องแตกสลาย ร่องรอยเหล่านั้นก็เหมือนเป็นประสบการณ์ที่เราผ่านมา และกำลังถูกหล่อหลอมกลับขึ้นมาใหม่เป็นตัวเรา ที่ก้าวผ่านประสบการณ์นั้นๆ มาได้ และนั่นก็เป็นคุณค่าหรือความงามอีกรูปแบบหนึ่ง

ต่างวัย ต่างมุมมอง ต่างต้องพูดคุย

จะเห็นว่างานแต่ละชิ้นที่ผู้สูงอายุทำร่วมกับกลุ่มวัยรุ่นจะไม่ได้ออกมาสมบูรณ์ 100 เปอร์เซ็นต์เหมือนเทคนิคคินสึงิที่ละเมียดละไม ส่วนมากจะออกมาตามประสบการณ์และความสามารถของแต่ละคนมากกว่า

ช่วงแรกของกิจกรรม เขายังไม่รู้จักกัน ก็อาจจะยังนิ่งๆ เหมือนมีกำแพงอะไรบางอย่าง แต่พอได้ทำกิจกรรมร่วมกันสักพัก ได้ช่วยกันประกอบงานขึ้นมา ทำให้ได้พูดคุยกัน ได้แลกเปลี่ยนเปลี่ยนทัศนคติ เรื่องราวชีวิตของตัวเองให้กันฟัง จนเกิดเป็นบรรยากาศที่อบอุ่นหัวใจขึ้นมา พอเราใช้ศิลปะเป็นสื่อกลาง เลยทำให้เขาแลกเปลี่ยนทัศนคติกันได้แบบอิสระ เพราะไม่มีการตัดสินกันเกิดขึ้นระหว่างนั้น มีแต่การพูดคุยกัน มีแต่ความเอื้อเฟื้อ ซึ่งเป็นอะไรที่น่ารักมากเลย อย่างผู้สูงวัยบางคนด้วยภาวะที่เขาเจอมา อาจทำให้ไม่มีกำลังใจ ไม่มีเรี่ยวแรงในการทำอะไร แต่พอมาร่วมกิจกรรมในครั้งนี้ หลายคนจะรู้สึกว่าตัวเองยังมีความสามารถอยู่นะ เหมือนทำให้เขาได้รู้สึกมีคุณค่ากับตัวเองอีกครั้ง

ต่าง GEN แล้วไง ถ้าใจไม่ห่างกัน

จริงๆ ผู้สูงอายุที่เข้าร่วมกิจกรรมนี้ ก็มีอะไรที่อยากฝากบอกลูกหลานเยอะแยะเลยนะ คิดถึง อยากให้กลับมาหา แสดงให้เห็นว่า เขาก็ประสบความอ้างว้างเดียวดายอยู่เหมือนกัน หรืออย่างกลุ่มวัยรุ่นที่เข้าร่วมกิจกรรมก็บอกว่า ทำให้นึกถึงคนที่บ้าน ทำให้ได้มองกลับมาที่เรื่องราวของตัวเองอีกครั้ง

ผู้สูงอายุบางคนที่บอกว่าเหงา กลุ่มวัยรุ่นที่ได้มาอยู่ด้วยกันก็เป็นเหมือนลูกหลานเขา ทำให้เขารู้สึกดีขึ้น ได้พูดคุย ในขณะเดียวกัน กลุ่มวัยรุ่นเองก็อาจจะมีมุมมองต่อผู้สูงอายุในอีกรูปแบบหนึ่งตามประสบการณ์ที่เจอมา แต่พอเขาได้เข้าร่วมกิจกรรม หลายคนบอกว่ารู้สึกดีมาก เหมือนได้เติมเต็มความรู้สึกที่ขาดไป

ก็อยากให้ทุกคนค่อยๆ ไล่ดูทีละชิ้น เพราะจะได้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างผู้สูงอายุกับวัยรุ่นที่ช่วยกันสร้างสรรค์ผลงานขึ้นมา อาจจะไม่ได้สมบูรณ์ 100 เปอร์เซ็นต์ แต่อย่างที่บอกว่า นี่คือความสัมพันธ์ ความอบอุ่นที่เกิดขึ้น จนออกมาเป็นชิ้นงาน ถ้าสแกนคิวอาร์โค้ดที่อยู่ข้างๆ ผลงาน จะมีความรู้สึกของลุงๆ ป้าๆ แล้วก็เด็กๆ ที่อยากฝากถึงคนที่บ้าน หรือเป็นความรู้สึกของเขาเองที่ได้เข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ด้วยนะ ลองแวะมาอ่านกันดูได้ เผื่อเราเองจะเข้าใจเขามากขึ้น

ถ้าถามว่าอะไรคือสิ่งที่สำคัญที่จะทำให้คนสอง GEN เข้าใจกันมากขึ้น เราว่าคงต้องมีสื่อกลางบางอย่างที่จะทำให้คนสองวัยเปิดใจเข้าหากัน โดยที่สามารถแลกเปลี่ยนมุมมองความคิดกันได้อย่างอิสระ ลึกๆ เราอยากเห็นกิจกรรมแบบนี้เกิดขึ้นในหลายๆ พื้นที่นะ (ยิ้ม)

ป.ล. นี่เป็นการสนทนากันเกือบชั่วโมงที่คนเล่ามีรอยยิ้มเล็กๆ อยู่ตลอด จนคนฟังก็อดยิ้มตามไม่ได้ ยิ่งได้มาเดินดูผลงาน สแกนอ่านความรู้สึกที่ซ่อนอยู่ในนั้น ยิ่งรู้สึกชุบชูใจ ขอปิดท้ายด้วยประโยคเบสิกแต่มาจากใจเหมือนเดิมว่า นิทรรศการ ‘สูงวัย…ขยาย (ความ)’ และผลงาน REBIRTH IN PIECES เป็นอีกหนึ่ง EXHIBITION ดีๆ ที่น่าไปดูมากๆ เลยล่ะ