The Green Island
‘เกาะพะลวย’ Green Island ที่สอนให้เราอยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างสมดุล
แม้กลิ่นหอมของฤดูฝนกำลังจะผ่านไป ได้เวลาที่ท้องฟ้าคราม น้ำทะเลสีเทอควอยซ์ จะได้อวดความสวยชวนหลงใหล เผยให้เห็นเสน่ห์ของท้องทะเลอ่าวไทย และเรากำลังเดินทางสู่เกาะเล็กๆ ที่อยู่ระหว่างแผ่นดินสุราษฎร์กับเกาะสมุย ความน่าสนใจของเกาะนี้นอกจากเป็นเกาะต้นแบบด้านพลังงานทดแทนแห่งแรกของเมืองไทยแล้ว เกาะพะลวยยังคงเป็น “เกาะลับ” ของอ่าวไทยที่น้อยคนนักไปเยือน
- เกาะพะลวย เกาะที่ได้ชื่อว่าเป็น Virgin Island หรือเกาะพลังงานสะอาดต้นแบบแห่งแรกของประเทศไทย โดยเริ่มใช้พลังงานสะอาดมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554
- เสน่ห์ของเกาะพะลวย อยู่ตรงที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติสูง มีลักษณะเป็นเขาหินปูน มีพืชป่าหายากหลายชนิด รวมทั้งนกแก็กหรือนกแกง นกเงือกที่มีขนาดเล็กที่สุดเป็นเจ้าถิ่นประจำเกาะ
- เกาะพะลวย เป็นเกาะที่เหมาะสำหรับคนรักธรรมชาติ และเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการพลังงานแสงอาทิตย์ ตลอดจนรองรับการทำกิจกรรม CSR
ทักทายตามประสาคนเพิ่งรู้จัก…
เกาะพะลวยอยู่ที่ไหน ไม่แปลก หากใครบางคนยังไม่เคยรู้จักหรือเคยมาเยือน เพราะบางทีความไม่รู้ก็เป็นเหตุผลของการเริ่มต้นที่ดี…
ในอดีตตั้งแต่ปี 2495 ชาวบ้านจากอำเภอเกาะสมุยและเกาะแตนกลุ่มหนึ่งเดินทางมาด้วยเรือใบ เพื่อหักร้างถางพงลงแรง สร้างบ้านเรือน ทำข้าวไร่ ปลูกมะม่วง มะพร้าว ขนุน ฯลฯ แต่ยังไม่ทันได้เห็นผลผลิต ก็ต้องเดินทางกลับถิ่นฐานเดิม เพราะมีบริษัทเจ้าของสัมปทานเก็บรังนกนางแอ่นแห่งหนึ่งมาปักหลักอยู่ บนเกาะพะลวยโดยไม่ยินยอมให้ชาวบ้านอยู่อาศัย เนื่องจากเกรงว่าชาวบ้านจะขึ้นมาวุ่นวายและขโมยรังนก
ต่อมาราวปี 2497-2498 พืชผลที่ได้ลงแรงไว้ เริ่มออกดอกผล ชาวบ้านร่วมลงขันจนได้เงินกองกลางส่วนหนึ่ง เพื่อส่งตัวแทนเดินทางไปเจรจากับบริษัทเจ้าของสัมปทานการเก็บรังนกรายใหม่ แลกกับคำขออนุญาต กลับขึ้นไปยังเกาะ เพื่ออยู่อาศัยทำเกษตรและทำประมงบริเวณรอบๆ เกาะพะลวย ปรากฏว่าบริษัทยินยอม นั่นจึงเป็นโอกาสและความหวังครั้งสำคัญทำให้ชาวบ้านชุดแรกได้กลับขึ้นมาอยู่บนเกาะในที่สุด
ทรัพย์ในดิน สินในน้ำ
คนเล เขาร่ำลือมานานว่าที่พะลวยอุดมสมบูรณ์ นั่นคือ คำพูดที่บอกต่อกันมาจนทำให้ชาวบ้านรุ่นแรกๆ ตั้งใจฝ่าคลื่นลมมาลงหลักปักฐาน ทุกวันนี้ดูเหมือนว่า นอกจากผลหมากรากไม้ ที่บรรพบุรุษลงมือลงแรง ปลูกพืชพรรณดั้งเดิมเอาไว้อานิสงค์แห่งความสมบูรณ์ได้ซ่อนความพิเศษไว้อย่างน่าเหลือเชื่อ
พื้นที่ปรากฏลักษณะของป่าถึง 4 ชนิดบนเขาสูง แม้จะเป็นเขาหินปูนแต่ก็ยังพบพืชป่าหายาก อาทิ จันทร์ผาเป้ง สลัดได และเกินกว่าครึ่งของเกาะยังปกคลุมด้วยป่าดิบแล้งอันสมบูรณ์ จึงก่อกำเนิดเหล่าไม้ป่า ที่พบเห็นได้อย่างเช่น ต้นพลอง จิกเขา รักเขา เซียด เต่าร้าง หวาย อีกทั้งค้นพบกล้วยไม้หายากอย่าง ‘กล้วยไม้นารีช่องอ่างทอง’ จะเรียกว่าราชินีของผืนป่าก็คงไม่ผิดนัก
ถัดลงมาก็จะพบป่าโปร่งเชิงเขาชายทะเลและบริเวณชายหาดรอบๆ เกาะก็มีทั้งต้นหูกวาง โพทะเล ผักบุ้งทะเล สลับกับทิวมะพร้าวต้นสูงชะลูดใบพัดพลิ้วโบกโบย ไปตามกระแสลมชวนมองกับสีเขียวรื่นตาตัดกับสีฟ้า ของผืนน้ำทะเล ฟากทางทิศตะวันออกของเกาะคือพื้นที่ป่าชายเลนที่มีเจ้าต้นโกงกางใบเล็ก ทำหน้าที่อย่างขยันขันแข็งในการช่วยกันคลื่นลมและแหล่งอนุบาลสัตว์เล็กสัตว์น้อย
ไม่เพียงเท่านั้นแต่ทรัพย์ในดิน สินในน้ำรอบๆ เกาะพะลวย ยังอุดมสมบูรณ์เชื่อมโยงกับลม ที่บอกการมาของสัตว์ทะเลได้ชัดเจน
ไม่ว่าจะเป็นหน้าลมตะเภา (เดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคม) คือ ฤดูของปลาหมึกและกุ้งแสม หน้าลมพัทธยา (เดือนพฤษภาคมถึงสิงหาคม) เป็นฤดูของกุ้งแชบ๊วย กั้งตั๊กแตน ปลาเสียด ปลากระบอก ปลาลิ้นหมา ส่วนหน้าลมว่าว (เดือนพฤศจิกายน ถึงธันวาคม) เป็นฤดูของปลาและปูม้า เหล่านี้ คือคำบอกเล่าของชาวประมงลูกน้ำเค็มที่อยู่อาศัยกันมาจากรุ่นต่อรุ่น เพียงหวังใจว่าจะรักษาความยั่งยืน อยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างปรองดอง
สายลับธรรมชาติ นกแก็กแห่งท้องทะเล
เมื่อละสายตาออกจากกรอบสี่เหลี่ยมเล็กๆ ของช่องมองภาพ ฉากชีวิตเบื้องหน้าก็ขยายออก ทันทีที่รู้ว่าเกาะพะลวยมีจุดชมวิวมุมสูงให้ได้เดินขึ้นไปพิชิต วิญญาณของนักสำรวจก็เกิดขึ้นในทันใด เดินไต่ความสูงขึ้นไปทีละนิดๆ จนมาถึงจุดสูงสุดมองเห็นวิว 360 องศา ทำได้แต่ยืนนิ่งๆ แล้วสูดอากาศเข้าให้ฉ่ำปอด เพราะภาพเบื้องหน้าล้วนเป็นความงามที่ยากจะต่อกร แต่ละมุมล้วนมีลักษณะเฉพาะตาอันน่าทึ่ง
ที่สำคัญยังทำให้ได้รู้ว่าป่าเขาย่อมมีสหายของสิ่งมีชีวิตอยู่คู่กัน นกหลากหลายชนิด ทั้งเหยี่ยวแดง นกกระยาง นกกวัก นกกาน้ำ นกกระเจา นกขุนทองบินออกมาทักทาย รวมถึงไฮไลท์ของเกาะ เมื่อเสียงแก็กๆ ของนกแก็กหรือนกแกง จัดเป็นนกเงือกที่มีขนาดเล็กที่สุด นกประจำถิ่นที่ชาวเกาะต่างภาคภูมิใจ สะท้อนถึงดัชนี ชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ของป่าได้อย่างดี
ชาวบ้านบนเกาะพะลวยเล่าว่า เจ้านกแก็กมักบินร่อนอวดโฉมกับผู้มาเยือนได้ทักทายอย่างใกล้ชิด เรียกว่าเป็นความโชคดีโดยบังเอิญ หรือเป็นความบังเอิญที่โชคดีก็ได้ทั้งนั้น
เช้าของอีกวัน เมื่อกลิ่นหอมของวันใหม่เริ่มขึ้น นกช่างคุยฝูงนี้พากันบินร่อนโฉบไปโฉบมาอยู่นานสองนาน จังหวะชีวิตที่เคลื่อนไหวไปตามท่วงทำนองของมัน นับเป็นหนึ่งในทรัพยากรมีค่าของเกาะที่อยู่ร่วมกับผู้คน อย่างกลมกลืน
ที่นี่ Green Island ต้นแบบพลังงานสะอาด
ทะเล ซึ่งเป็นหลายสิ่งหลายอย่างในเวลาเดียวกัน ขึ้นอยู่กับว่ามองด้วยสายตาของใคร…เกาะพะลวยในวันนี้ นอกจากจะเป็นปลายทางแห่งความสงบเงียบเพราะระยะทางไม่ไกลกับเกาะสมุย ชวนผู้มาเยือนสัมผัสความสวยงามและความอุดมสมบูรณ์ของท้องทะเล ผ่านสถานที่ท่องเที่ยวบนเกาะที่มีหลายจุด ทั้งถ้ำสามบ่อ ถ้ำขนาดใหญ่ที่มีธารน้ำจืดไหลมาจากหุบเขา ชวนเดินเล่นไปตามหาดทรายสองพี่น้อง หาดตาโย หาดสน เช็กอินกับทะเลแหวกตรงอ่าวเทียน นอนเค้งพักแรมกับโฮมสเตย์ชาวบ้าน เรียนรู้วิถีชีวิตชาวเกาะ และไม่พลาดลิ้มลองเมนูซีฟู้ดสดใหม่ จากเรือประมงพื้นบ้าน ใครชอบผจญภัยหน่อย ก็มีมอเตอร์ไซค์ ของชาวบ้านให้เช่าชวนร่อนสำรวจ
ทว่า นอกจากการท่องเที่ยวนำมาซึ่งนักท่องเที่ยวแล้ว แต่อีกมุมหนึ่งทราบไหมว่า เกาะพะลวยแห่งนี้ได้รับการโปรโมทให้เป็น ‘กรีนไอส์แลนด์’ หรือเกาะพลังงานสะอาดต้นแบบพลังงานสะอาดแห่งแรกของไทย 100% อีกด้วย
เนื่องจากที่ผ่านมา ชาวบ้านมีปัญหาเกี่ยวกับน้ำกินน้ำใช้ รวมถึงไม่มีไฟฟ้าใช้ กระทั่งในปี 2554 ทางการจึงหาทางออกด้วยการเข้าไปพัฒนาพลังงานทดแทน ภายใต้ โครงการ Solar Home จากการสะสมพลังงาน จากแผงโซลาร์เซลล์และพลังกังหันลมซึ่งติดตั้งอยู่รอบๆ เกาะ โดยสถานีชาร์จไฟติดตั้งไว้กระจายตามจุดสำคัญ รวมถึงจัดตั้ง ‘ศูนย์การเรียนรู้สิ่งแวดล้อมและพลังงานสะอาด’ ที่โรงเรียนบ้านเกาะพะลวย มุ่งหวังให้เกิดการบูรณาการให้ชุมชนเป็นฐานความรู้เกี่ยวกับการจัดการพลังงานแสงอาทิตย์ การจัดการขยะ การอนุรักษ์ป่าชายเลนและการอนุรักษ์ต้นเทียน
บนเกาะแห่งนี้จึงเป็นหมุดหมายของหลายองค์กรที่ต่างดั้นด้น เดินทางมาเพื่อร่วมกิจกรรมสาธารณประโยชน์และเรียนรู้เชิง CSR สำหรับความร่วมมือของชุมชนที่มีทั้งบ้าน วัดและโรงเรียน ล่าสุด ได้ร่วมจัดกิจกรรมงานวิ่งมินิมาราธอน เพื่อส่งเสริมด้านการท่องเที่ยวชักชวนให้ผู้มาเยือนได้ร่วมออกกำลังกายและสมทบทุนสนับสนุนโครงสร้างและอุปกรณ์พื้นฐานในการเรียนการสอนของเด็กๆ บนเกาะด้วย…นี่คือ ความน่ารักของเกาะเล็กๆ แห่งนี้
Note to know
- มีเรือทุกวัน วันละเที่ยว เรือออกจากตลาดดอนสักคนละท่าสลับกันวิ่งระหว่างวันคู่กับท่าวันคี่ เนื่องจากเป็นเรือท้องถิ่น หากมีมรสุมอาจมีการหยุดวิ่งหรือไม่ให้บริการโดยไม่ได้แจ้งล่วงหน้า ดังนั้นควรสอบถามก่อนเดินทางทุกครั้ง ติดต่อ 091-7055598, 061-2501610, 081-9796184
- ที่พักบนเกาะพะลวย มีทั้งรีสอร์ท บังกะโล และโฮมสเตย์ ควรติดต่อจองห้องพักล่วงหน้าทุกครั้ง บนเกาะสามารถเช่ามอเตอร์ไซค์ได้
- สามารถใช้บริการเรือเที่ยวแบบเดย์ทริป ทำกิจกรรมรอบๆ เกาะพะลวย หมู่เกาะอ่างทอง เกาะวัวตาหลับ หรือชมทะเลแหวก เกาะเชือก เกาะส้ม ติดต่อ พี่เล็ก 089-2921103, 083-6424543
- สนใจท่องเที่ยวแบบศึกษาดูงานหรือร่วมทำกิจกรรมสาธารณประโยชน์ร่วมกับโรงเรียนเกาะพะลวย ติดต่อ ผอ.จรรยา 099-091-3749
