- คุยกับ ‘พัฒนา นิธิพัฒนาปัญญา’ ไซตามะทัวร์ไทยไปญี่ปุ่นแห่ง J-Plan Holiday ที่เน้นการออกแบบเส้นทางทัวร์พิเศษ สร้างประสบการณ์ท่องเที่ยวแตกต่าง แม้ธุรกิจต้องหยุดชะงักยาวนานถึงสองปี แต่ผู้ชายคนนี้กลับยังคงเล่าเรื่องราวของญี่ปุ่นผ่านสินค้านำเข้าภายใต้แบรนด์ J-Plan Selected
- ประสบการณ์ของคนทำทัวร์กับญี่ปุ่นมายาวนาน เขาเข้าใจวิสัยของประเทศนี้เป็นอย่างดี บทสนทนานี้เกิดขึ้นก่อนที่ญี่ปุ่นค่อยๆ แง้มประตูต้อนรับนักท่องเที่ยวหลังล็อกประตูบ้านตัวเองไว้แน่นหนา…ซึ่งก็เป็นไปอย่างที่เขาคาดไว้ว่า การค่อยๆ เปิดประตูต้อนรับนักท่องเที่ยวของญี่ปุ่นในครั้งนี้ กรุ๊ปทัวร์คือคนกลุ่มแรกที่จะได้เข้าไปสูดอากาศในแดนอาทิตย์อุทัย
เรารู้จัก พัฒนา นิธิพัฒนาปัญญา หรือที่ใครๆ ชอบเรียกเขาและเขาก็มักเรียกตัวเองว่า ‘พี่พัฒ’ ผ่านเฟซบุ๊คกรุ๊ป วันนั้นเขาเขียนแนะนำตัวเอง แนะนำให้รู้จักสินค้าที่เขาจะ ‘ขาย’
แม้เป็นเวลานานถึงสองปีในวิกฤตโควิด-19 ที่ผู้ชายคนนี้เปรียบตัวเองเหมือนคนตกงาน แต่เขาก็ยังไม่หยุดนิ่ง หยิบความละเมียดฉบับญี่ปุ่นมาเล่าผ่านสินค้านำเข้าภายใต้แบรนด์ J-Plan Selected จนมีลูกค้าขาประจำสั่งซื้อโปรดักส์อยู่ไม่ขาด
ประเด็นหลักไม่ใช่เรื่องขาย เพราะเราสะดุดใจกับสตอรี่ที่เขาเล่า...และทำให้เราอิน
เมื่อเรื่องเล่าที่เต็มไปด้วยเรื่องราวมีพลังเสมอ เหมือนที่เราต้องมนต์จากเรื่องเล่าของเขาจนต้องทักแชตหาเป็นการส่วนตัว และก็ได้รู้ว่าเขาคือตัวจริงคนหนึ่งในโลกทัวร์ญี่ปุ่นกับบริษัทที่ชื่อว่า J-Plan Holiday ทัวร์ที่พาทุกคนสัมผัสญี่ปุ่นในมุมพิเศษ ทัวร์ที่เน้นความคุ้มค่ามากกว่าทำราคาถูกๆ
วันนี้เราจะพาทุกคนร่วมขบวนทัวร์ชีวิตของเขา ผ่านเรื่องเล่าแสนสนุกและน่าสนใจเหมือนเคย
Connecting The Dots
เขาเริ่มต้นทำทัวร์เลยไหม?…เปล่าเลย พี่พัฒเล่าย้อนไปถึงเส้นทางชีวิตที่หักเหบ่อยครั้ง แต่ทุกการเปลี่ยนแปลงทำให้เขารู้จัก ‘ต่อจุด’ ใหม่ๆ มาประกอบกันเป็นทางเดินชีวิตของตัวเองที่เขาชัดเจนมากขึ้นเรื่อยๆ ในวันนี้ นั่นคือการทำทัวร์
จุดแรก เมื่อเขาเริ่มต้นชีวิตงานในธุรกิจโชว์
จุดสอง ต่อด้วยประสบการณ์การวางแผนในงานสายแบงก์
จุดต่อมา คืองานด้านบริการในสายการบินสัญชาติญี่ปุ่น
จุดหลังจากนั้น เข้าสู่แวดวงทัวร์ เป็นคนตัวเล็กในบริษัทใหญ่ที่ใครๆ ก็ซูฮกว่าคือเส้าหลินของวงการ
จุดสุดท้าย กับการเริ่มต้นบนเส้นทางที่ใช่ของตัวเองในธุรกิจทัวร์อย่างเต็มตัว
พอมานั่งคิดทบทวนอีกที เขาบอกว่านี่เองมั้งที่เรียกว่า connecting the dots ได้วิชาวางแผนจากธนาคาร วิชาความใส่ใจในการบริการจากสายการบิน แม้แต่วิชาทัวร์ที่เข้าใจว่าแท้จริงแล้วความปลอดภัยคือหัวใจของทัวร์ เพราะมันคือความรับผิดชอบต่อชีวิตและทรัพย์สินของลูกทัวร์ทุกคน
ทุกจุดที่ซ่อนอยู่ในประสบการณ์การทำงานมีค่ากับเราเสมอ
“พอมาเปิดของตัวเอง ตอนแรกเปิดบริษัททำทัวร์ทั่วไปก่อน แต่เราก็มาตกตะกอนว่าจริงๆ แล้วเราชอบญี่ปุ่น แล้วประสบการณ์ตอนทำสายการบินญี่ปุ่นมันดีมาก เลยคิดว่าทำทัวร์ specialist แบบนี้ดีกว่า ซึ่งสมัยก่อนยังไม่มีใครคิดทำ J-Plan Holiday ถือว่าเป็นบริษัทแรกๆ เลยในยุคนั้น” เขาเล่า
เมื่อธุรกิจทัวร์บูมมากในยุคนั้น การแข่งขันเรื่องราคาก็ไม่เบา และญี่ปุ่นเองก็เป็นเดสติเนชั่นที่ครองใจคนไทยเสมอมา เมื่อไม่อยากแข่งขันกับใครก็ต้องนำเสนอ ‘ความแตกต่าง’
วันหนึ่งระหว่างพาลูกทัวร์ไปยูนิเวอร์แซลสตูดิโอ เขาสังเกตเห็นอากงอาม่านั่งรอหลานๆ ในร้านกาแฟตั้งแต่เช้าจนเย็น พอเข้าไปไถ่ถามจึงรู้ว่าพวกเขาเพียงแค่มาเป็นเพื่อนหลาน ไม่ได้อยากมาเล่นเครื่องเล่นในสวนสนุก
เขาค้นพบบางอย่างเข้าให้แล้ว…
Persona ที่มาก่อนกาล
“ไปช็อปปิ้ง เด็กๆ สนุกเลย แต่พ่อแม่นั่งรอในร้านกาแฟ ไปวัด วัยรุ่นเบื่อก็ไปนั่งรอพ่อแม่เหมือนกัน มันเห็นความไม่ลงตัวแบบนี้ ผมคิดว่าถ้าเราทำทัวร์ญี่ปุ่นไม่เหมือนใคร เราควรทำทัวร์ญี่ปุ่นเฉพาะกลุ่มไหม ทัวร์สำหรับวัยรุ่น ทัวร์สำหรับคนชอบประวัติศาสตร์ ทัวร์สำหรับคนชอบสวนสนุก เราเลยทำทัวร์เจาะกลุ่มตามความสนใจของลูกค้า ตอนนั้นเราก็ไม่รู้ว่าคืออะไร แต่เราเห็นแบบนี้ สมัยนี้เขาเรียกว่า Persona นี่เอง”
Persona เป็นคำที่เราได้ยินคุ้นหูในปัจจุบันโดยเฉพาะใครทำงานด้านการตลาด ว่ากันว่า คำๆ นี้เกิดจากการวิจัยทางการตลาด สร้างตัวละครสมมติขึ้นมาเพื่อฉายภาพกลุ่มลูกค้าที่มีโอกาสจะใช้สินค้าหรือบริการ ทำให้เราเข้าใจประสบการณ์ ความต้องการ พฤติกรรมของลูกค้ามากขึ้น
เมื่อพี่พัฒเริ่มมองเห็น Persona ของลูกค้า นำสิ่งที่เขาพูดคุยกับลูกทัวร์มาประมวล (จะว่าไปก็คือ Data Analytics นั่นล่ะ!) ได้เวลาปล่อยโปรแกรมทัวร์ของ J-Plan ที่ทยอยออกมาตามความสนใจของคนไทย
เจแปน สตอรี่…ทัวร์นี้เล่าเรื่องเมืองญี่ปุ่น จับกลุ่มคนที่อยากรู้จักญี่ปุ่นในมุมลึก
เจแปน แฟมิลี่…ทัวร์นี้เอาใจคุณหนูๆ พาตะลุยสวนสนุก 5 แห่งในทริปเดียว เป็นทัวร์ที่ออกแบบโปรแกรมเพื่อให้เด็กๆ มีความสุข เล่นสวนสนุกได้ทั้งวัน
โตเกียว เทรนดี้…ทัวร์นี้เอาใจขาช็อปวัยรุ่น พาช็อปปิ้งกันจนจุใจในมหานครโตเกียว
“พอเริ่มขาย เราขายดีมาก J-Plan Holiday ก็เป็นที่รู้จักในฐานะที่เป็นทัวร์เชี่ยวชาญญี่ปุ่นโดยเฉพาะ” แต่ความแตกต่างในโปรแกรมทัวร์ของเขายังไม่หมดเพียงเท่านี้
นกที่ไม่ต้องตื่นเช้า
เวลาเที่ยวกับทัวร์ เราได้ยินสัญญาณการนัดหมายที่ต้องเกิดขึ้นทุกวัน ‘7 – 8 – 9’…
ไม่ใช่เลขมังกรตามหลักมงคลใดๆ หรอก แต่ เจ็ด คือเวลาปลุก แปด คือเวลากินอาหารเช้า และเก้า คือเวลาล้อหมุน บางคนอาจชินกับเวลาแบบนี้ แต่ก็มีอีกหลายคนที่ไม่อยากเป็นนกขมิ้นเก็บกระเป๋าย้ายถิ่นทุกวัน แถมต้องตื่นเช้าด้วยอีก มันช่างเป็นโมเม้นท์ที่บีบคั้นหัวใจของคนอยากเที่ยวสบายๆ จริงๆ
โปรแกรมทัวร์ของเขา อาจมีบ้างที่ต้องตื่นเช้า แต่ไม่ใช่ทุกวัน อาจมีบ้างที่ต้องจัดกระเป๋าเก็บเสื้อผ้า แต่ไม่ได้ย้ายที่นอนทุกคืน พูดเลยว่าทัวร์ของเขาเป็นทัวร์ที่ไม่ต้องตื่นเช้า ไม่ต้องย้ายที่พักบ่อย ทุกอย่างขึ้นกับความเหมาะสมของโปรแกรมที่จัด เพื่อสร้างประสบการณ์ดีที่สุดให้ลูกทัวร์
“อย่างเวลาพาไปเที่ยวสวนสนุก เราให้เด็กๆ ตื่นสายแล้วพาเล่นในสวนสนุกจนถึงค่ำ ไม่พลาดพาเหรดในดิสนีย์ทั้งกลางวันและกลางคืน ผมถือว่าลูกทัวร์ต้องได้ประโยชน์สูงสุดในการเล่น (ยิ้ม) อย่างทัวร์ช็อปปิ้ง เราก็เป็นทัวร์ที่ตื่นสาย แต่ตะลุยช็อปปิ้งอย่างเดียวเลยนะ จนผมโดนเพื่อนพ้องในวงการว่าไม่มีใครเขาทำกัน เราเป็นทัวร์ที่พาลูกค้าเข้าคิวกินราเมน ก็ไม่มีใครเขาทำกันอีก (หัวเราะ) เพราะทุกคนคิดว่าไปกับทัวร์ต้องสบาย ไปถึงร้านแล้วต้องได้นั่งเลย แต่เรารู้สึกว่าทุกคนไปกินร้านอาหารทัวร์ ในเมื่อมาเที่ยวญี่ปุ่น ต้องกินร้านที่คนญี่ปุ่นกินสิ ราเมนร้านนี้อร่อยมาก แต่จองไม่ได้ ต่อคิวก็ต่อคิว เราพาลูกค้าไปกินแบบนั้น
ทำทัวร์เหมือนทำอาหาร
“การทำทัวร์ก็เหมือนทำอาหาร ลูกค้าอยากกินรสชาติในแบบที่เราปรุง ลูกค้าไม่ได้อยากกินรสชาติในแบบที่เราเขียน หมายถึงผมเขียนสูตร แต่ผมไม่ได้ทำเอง การทำทัวร์ก็เหมือนกัน เราเขียนโปรแกรมก็จริง แต่ถ้าเราพาลูกค้าไปเอง มันก็จะได้เรียนรู้ปัญหาจากลูกค้า ได้เห็นความพึงพอใจของลูกค้าทันที สำหรับผม การออกภาคสนามเป็นสิ่งที่ต้องทำ” พี่พัฒตอบเมื่อเราถามว่าออกทัวร์เองทุกครั้งหรือเปล่า?
แม้งานทัวร์ต้องหยุด แต่เขายังคงใช้ความเชี่ยวชาญเรื่องญี่ปุ่นนำเข้าผลิตภัณฑ์คุณภาพดีมาให้คนไทยลองใช้ ภายใต้ร่มใหม่ในชื่อ J-Plan Selected
ลูกทัวร์คือผู้เลือกว่าอยากดื่มด่ำโปรแกรมทัวร์ที่ปรุงจากเชฟคนไหน ใช่ว่าจะมีเพียงเขาคนเดียวที่ออกทัวร์เองทุกครั้ง เพราะบางเรื่องเขาเองก็อาจทำได้ไม่ดีเท่าคนที่สนใจเรื่องนั้นจริงๆ เขาจึงต้องสร้างหัวหน้าทัวร์ที่เหมาะกับโปรแกรมนั้น “ในเมื่อเรามี persona ของลูกค้า หัวหน้าทัวร์ก็ต้องมี persona ด้วยเหมือนกัน”
จากแรกตั้งปี 2004 J-Plan Holiday บูมมากในปี 2008 โดยรับจัดทัวร์ให้กลุ่มอินเซนทีฟ องค์กร และใครก็ตามอยากไปญี่ปุ่นแบบเจาะลึก ต้องนึกถึงบริษัทนี้
แม้เขาต้องต่อสู้กับการแข่งขันด้านราคา อาจด้วยขนาดของกรุ๊ปทัวร์ที่ไม่ใหญ่ และพาไปตามโปรแกรมเฉพาะที่ทัวร์ส่วนใหญ่ไม่ทำกัน หลายคนพูดว่าเขาทำทัวร์ราคาสูงไปบ้างล่ะ เจแพลนคือเจแพงบ้างล่ะ…สิ่งที่เขาทำได้เพียงใช้ story-telling เล่าว่าทัวร์ของเขานั้นดีอย่างไรและไม่เปรียบเทียบกับของคนอื่น
“ลูกค้าเรียกเราว่า เจแพง (หัวเราะ) แต่พอไปแล้ว เปลี่ยนใจเลยนะ หลายคนบอกคุ้มค่าเพราะไม่เคยเจอรายละเอียดขนาดนี้” เขายิ้ม
ทัวร์ที่ดีคือ…
“ผมคิดว่าทัวร์ที่ดีต้องเป็นทัวร์ที่เหมือนโชว์ คุณต้องมีขึ้นลง มีท่อนฮุก คุณจะกินแกรนด์หมดทุกมื้อไม่ได้ ผมเคยทำมาแล้ว ลูกค้าเอียน มันต้องมีบางมื้อธรรมดาแต่อร่อยมาก ผมพาเข้าตลาดขายของทะเลสดๆ ให้เงินลูกค้าไปเลย กินร้านที่ชอบ มันคือประสบการณ์ที่ได้เลือกเอง
“สำหรับเราทัวร์คือดนตรี คือภาพยนตร์ คือโชว์ ต้องมีเปิด ปิด ฮุก เซอร์ไพรส์ ไดอะล็อก รวมประสบการณ์หลายๆ อย่าง แล้วตอนจบทุกคนปรบมือ มีตื่นเต้นบ้างระหว่างทาง มีอุปสรรคบ้างแต่คลี่คลายได้ แก้ปัญหาได้ อุปสรรคที่พูดถึงเราไม่ได้สร้างขึ้นมาเองนะ แต่มันอาจต้องเจอบ้าง เพราะการทำทัวร์ยังมีสิ่งที่เราควบคุมไม่ได้ อย่างการจราจร สภาพอากาศ ถ้าคุณแก้ปัญหาได้ ลูกทัวร์ก็จะรู้สึกโอเคเลย”
ท้ายบทสนทนา เราเข้าใจเลยว่าทำไมเขาถึงทำทัวร์ในแบบที่เขาชอบและอยากทำ “ร้านที่ผมไม่กิน ผมจะกล้าให้คนอื่นกินเหรอ โรงแรมที่ผมไม่นอน ผมจะกล้าให้คนอื่นนอนเหรอ!”
ไม่รู้ว่าสิ่งนี้คือจรรยาบรรณของคนทำทัวร์หรือเปล่า แต่เราคิดว่าการสร้างสุขให้ผู้อื่นเหมือนวิธีสร้างสุขให้ตัวเอง อาจเป็นบรรทัดฐานของงานบริการที่ควรทำ
วันนี้ญี่ปุ่นเริ่มเปิดประเทศรับนักท่องเที่ยวมากขึ้นภายใต้ข้อจำกัดบางประการ แต่ก็ถือเป็นข่าวที่ดีเพียงพอแล้วสำหรับบริษัททัวร์และคนไทยที่กำลังคิดถึงญี่ปุ่นทุกลมหายใจเข้าออก
“ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีสเต็ป มีหลักในการทำงาน ที่เขาเปิดเป็นสเต็ปเพื่อดูว่าเปิดแบบนี้มีปัญหาไหม เพราะประเทศประชาธิปไตยมันไม่ตัดสินใจเร็วคนคนเดียวตัดสินใจ เขาต้องฟังเสียงประชาชนว่าเป็นยังไง และที่สำคัญคงต้องเริ่มต้นให้บริษัททัวร์ดำเนินการก่อนเพราะมันตรวจสอบได้ว่าคุณไปไหนมาไหนยังไง แล้วหลังจากนั้นก็คงเปิดรับนักท่องเที่ยวทั่วไปในภายหลัง”
สินค้าใน J-Plan Selected ทุกชิ้นล้วนมีเรื่องราว แม้ราคาสูง แต่สิ่งที่ได้คือคุณภาพในแบบฉบับญี่ปุ่นแท้ๆ
ล่าสุด พี่พัฒกำลังหาเพื่อนร่วมทริปญี่ปุ่นอีกครั้งแบบ Soft Launch ให้กับ J-Plan Holiday เพื่อเคาะสนิม ฟื้นทักษะหลังจากว่างเว้นงานทัวร์ไปร่วมสองปี ในชื่อทริปว่า ‘ญี่ปุ่นบ้านนอก Nakasendo’ ออกเดินทาง 24 – 30 กรกฏาคม 2565 ทริปนี้เต็มไปด้วยรายละเอียดน่าสนใจ คุณจะได้เรื่องเล่ากลับมาคุยกับเพื่อนแบบทริปจบแต่เรื่องเม้าท์ยังไม่หมด ตั้งแต่เที่ยวเมืองเก่า ตามรอยซามูไร ไปนอนดูดาว ชมวิวทะเลสาบ ช็อปปิ้งในเมืองตากอากาศฤดูร้อน
ส่วนใครที่กำลังวางแผนจัดทริปส่วนตัวไปญี่ปุ่นแบบพิเศษไม่เหมือนใคร…บอกได้เลยว่า ‘พี่พัฒ(สามารถ)จัดให้’…ลองเข้าไปทักทายเขาดูนะ
สนใจทริปญี่ปุ่น เข้าไปพูดคุยกับเขาได้ทางเฟซบุ๊ค J-Plan Holiday
